zaterdag 30 september 2017

Nieuwe fascistische staatsgreep / burgeroorlog in Catalonië morgen?


Het NRC plaatste eergisteren onder de kop «Dreigt er geweld in Catalonië? - en elf andere vragen over het referendum» van de hand van 'oud-correspondent Merijn de Waal' over de dreigende situatie in Catalonië. Zoals zo vaak het geval is bij dit soort artikelen roepen de antwoorden bij de vragen weer andere vragen op, die hier niet beantwoord worden.

Ik neem daarom de vrijheid dit artikel hier -onbezoldigd- aan te vullen, waarbij ik de nummering van het NRC-artikel volg. 

1. Nadat de fascistische dictator Franco (die de Spaanse burgeroorlog (1936-1939) kon winnen dankzij de steun van de Duitse nazi's en de Italiaanse fascisten, en de passieve steun van de meeste andere landen, uitgezonderd Mexico en de USSR, die de andere kant opkeken, omdat ze bang waren voor oorlog met Hitler en die vooral niet wilden irriteren) werd langzaam begonnen met de 'Transición' (= overgang), naar Democratie. Hierbij werd het mogelijk politieke partijen op te richten, ofschoon dat in het begin beperkt bleef tot de AP (Alianza Popular), die in 1989 omgedoopt werd tot PP (Partido Popular). 

De AP probeerde zoveel mogelijk de franquistische ideeën in een democratisch-achtig jasje te gieten. Hiertoe werd een nieuwe grondwet geschreven, waarover het volk in 1978 per referendum kon beslissen. Dit referendum was een kwestie van "alles of niets", men was vóór of tegen de hele grondwet. Na bijna 40 jaar dictatuur was de bevolking niet gewend aan democratische zaken (pas in de door Franco geaborteerde Tweede Spaanse Republiek  [1931-1939] was er in Spanje een begin gemaakt met een democratische inrichting van het land) en een aanzienlijk deel van de bevolking zal ongetwijfeld bang geweest zijn om tegen een voorstel van de overheid te stemmen.

De formele reden die de PP-er Rajoy (de postfascistische minister-president) aanvoert tegen het Catalaanse onafhankelijksstreven is dat Spanje «Una, Grande y Libre» (Eén, Groot en Vrij) zou moeten zijn (dit staat ook met andere woorden in de grondwet van 1978.

De nevenstaande foto kreeg ik van een vriendin uit de Barcelonese wijk Gràcia. De tekst op het spandoek heeft de ondeelbaarheidsspreuk een beetje aangepast tot «URNA, grande y libre» (Grote en Vrije STEMBUS), met de toevoeging "Sí o sí" (Ja of ja).

2. Op de Balearen en in Valencia wordt ook Catalaans gesproken (al jaren geleden vastgesteld door de Real Academia (in Madrid).
Een ander verschil is dat Catalonië veel korter bezet is geweest door de Arabieren (“Moren”, wat ook van invloed is geweest en nog is op de Catalaanse cultuur, waardoor Catalonië (zeker in de steden) “Europeser” overkomt dan de rest van Spanje.



 

3. De geschiedenis van het ontstaan en de onderdrukking van Catalonië zit heel wat gecomliceerder in elkaar dan hier geschetst wordt, maar ik wil hier alleen nog benadrukken dat door de troepen van de Borbones [Spaanse 'spelling' van de Franse Bourgons] een groot deel van Barcelona met de grond gelijk werd gemaakt.


De bovenstaande foto toont een opgegraven gedeelte van een door de Borbones verwoeste wijk.

5. Het artikel omschrijft de PP als “centrum-rechts”, maar dat is een veel te neutraal klinkende omschrijving. Deze partij is in werkelijkheid conservatief en post-fascistisch. De PP hanteert namelijk veel van het gedachtenslecht van Franco.
Zo is er nog steeds geen daadwerkelijk eerherstel van de slachtoffers van Franco (de PP probeert waar mogelijk nog steeds de massagraven uit de dictatuur en de burgeroorlog gesloten te houden) en de medeplichtigen van Franco en hun nazaten zijn nog steeds vrijgesteld van vervolging. (Zo is Franco's laatste Minister van Binnenlandse Zaken Manuel Fraga Irribarne tot 2005 president geweest van de Galicische Xunta (deelregering).


6. Door de provocaties en dreigementen van Rajoy en zijn régime neemt het aantal mensen (ook niet-Catalanen!) dat zich van Spanje wil afscheiden, alleen maar toe (zoals ik weet van diverse kennissen in Barcelona).

El Nacional van 27 dezer beschrijft hoe de Baskische parlementariër Mikel Legarda in het Congreso de los Diputados (Parlement) de huidige Minister van Binnenlandse Zaken zijn plaats wijst door aan te tonen dat zijn maatregelen van de inzet van politie en Guardia Civil in Catalonië illegaal zijn. De door hem toegepasten artikelen 38 en 42 van de «Wet inzake de Veiligheidsdiensten» was weliswaar van toepassing op het eerdere Catalaanse «Estatut» van 1979, maar nadrukkelijk niet op het «Estatut» van 2006!

Overigens heeft Rajoy in 2006 (toen José Luis Rodríguez Zapatero -tot 2011- nog Eerste Minister was) zélf een referendum willen laten houden over een evt. afscheiding van Catalonië, ofschoon de Spaanse grondwet toen ook al sprak over een ondeelbare eenheid van Spanje… Op deze manier wilde hij het «Estatut» van 2006 afzwakken of laten intrekken, wat hem toen niet lukte, pas nadat hij zelf in 2011 premier werd. Het is juist tegen de maatregelen van Rajoy om het «Estatut» uit te kleden, dat de Diada's vanaf die tijd tot kolossale manifestaties uitgroeiden!

8. Rajoy zal niet inbinden. Hij rent vooruit als een blinde stier met een brandende staart. Hij heeft immers niets te verliezen. Als hij zou inbinden, zou hij ten onder gaan als leider van een criminele corrupte bende (tegen de PP lopen meer dan 100 rechtszaken wegens corruptie), en als de Catalanen hun referendum zouden annuleren (wat ze beslist niet zullen doen), wordt Rajoy de held van Spaans fascisme, rechts en RK kerk (die voor een groot deel nog Franco-fiel is, omdat Franco de RK secte tot staatskerk gemaakt had), waardoor hij, als Franco 2.0, de corruptieschandalen van de PP kan vrijstellen van rechtsvervolging.

De middenweg van een federaal Spanje is -anders dan het NRC meldt- wél verkend, maar elk voorstel van de Catalaanse regering om te komen tot een of andere vorm van meer zelfbeschikking werd door het centralistische PP-régime van de tafel geveegd, zodat als laatste optie uiteindelijk de onafhankelijkheid is gekozen.

9. ETA was een anti-franquistische verzetsgroep, die na de verdwijning van de dictator niet vrijgesteld werd van strafvervolging, terwijl aan de oorlogsmisdadigers van Franco wel onmiddellijk “amnestie” werd verleend. Wanneer ETA die ook gekregen had (hun optreden was tenslotte begonnen als verzet tegen de fascistische dictator) zouden er een heleboel ETA-doden voorkomen zijn. Overigens kan het geen kwaad eraan te herinneren dat het verkeersterrorisme in Spanje jaarlijks méér dan 800 levens eist!

10. Spanje was (sedert 1931) een republiek, dus ook toen Franco in 1936 zijn staatsgreep pleegde. Franco heeft de monarchie weer ingevoerd, en daarbij heeft hij Juan Carlos bovendien laten zweren loyaal zou zijn aan Franco en dat hij “de grondbeginselen van de Movimiento” [de fascistische beweging] zou “respecteren” (3:05-3:15 in de onderstaande opname). De Spaanse republiek is dus in feite nog steeds een fascistische monarchie!



De rol van Juan Carlos bij de staatsgreep van Tejero is nog steeds niet helemaal helder, en het is in ieder geval zeer de vraag of zijn optreden daarbij wel zo heldhaftig was.

Catalonië (1)

In «Socialisme nu» las ik een artikel (Solidair met de Catalanen!) het hierna volgende artikel, dat misschien een beetje beknopt is, maar in ieder geval correcte informatie biedt.

Hieraan wil ik overigens wel toevoegen, dat we niet moeten verwachten dat een onafhankelijk Catalonië een socialistische republiek zal worden. Wél een republiek, maar een bourgeois-republiek, even neoliberaal als de rest van de EU.

(*) In de voorbije jaren heb ik ook diverse stukjes over Catalonië geschreven op Facebook. Volledigheidshalve neem ik die hier ook op, allemaal onder dezelfde titel, voorzien van een volgnummer.