donderdag 24 april 2003

De logica van Bush, of het ontbreken daarvan...

In de Verenigde Staten gaan stemmen op om Frankrijk te "straffen" voor zijn anti-oorlogs houding ten opzichte van het militaire ingrijpen in Irak van de VS.

Zou het clubje rond Bush misschien eens duidelijk willen maken wat ze nu precies willen: Irak zou mogelijk een oorlog voorbereiden en moest daarom gestraft worden. Frankrijk wil juist geen oorlog en moet daarom gestraft worden. Is dit logisch of zijn het tekenen van een vergaand en breedschalig ontbreken van intelligentie?

vrijdag 18 april 2003

Wat een viespeuken!

Omdat de NS de schoonmaakbedrijven tegen elkaar uitspeelt, zijn de schoonmakers in de treinen de dupe: ze krijgen steeds minder tijd (en geld) om hun werk goed te doen, en ze hebben besloten het werk neer te leggen. Een en ander werd eergisteren netjes uitgelegd door middel van in de trein verspreide vlugschriften. (Voordat iemand aan mijn positie twijfelt: ik sta achter de schoonmakers!)

Het ergste was echter hoe de volgende dag sommige treinen eruit zagen. De toch al minuskule vuilnisbakjes waren uiteraard overvol, en de passagiers hadden kennelijk geen andere oplossing kunnen bedenken dan hun rotzooi gewoon overal neer te gooien, leggen of zetten. Stapels Metro's en Spitsen, lege drankblikjes en -flesjes, een wit plastic bakje waar (te oordelen naar de walm die eraf kwam) een patatje oorlog in gezeten had, een kauwgomverpakking, koffiebekertjes, enz.

Het is natuurlijk vervelend als je je rommel niet op de gewone plaats kwijt kunt, maar is het nou écht zo moeilijk om in die situatie de troep zelf even mee te nemen en hem in een vuilnisbak op het perron, op straat, thuis of op kantoor te deponeren?

zaterdag 12 april 2003

Latijn nutteloos? Nutteloos onderzoek!

NRC-Handelsblad publiceert vandaag een artikel over een "interessant" onderzoek, dat zou bewijzen (althans duidelijke aanwijzingen geeft) dat de studie van Latijn nutteloos is voor het beter aanleren van andere talen..

Ik schrok eerlijk gezegd wel van de kop van het artikel. Naarmate ik echter verder las, nam ergernis al snel de plaats in van de schrik. Ik had niet verwacht dat het NRC aandacht zou willen besteden aan een dergelijk onderzoek, ook al is het dan gepubliceerd in een Duitse publicatie met internationale pretenties (in 2000 was het nog het Zeitschrift für pädagogische Psychologie, maar intussen hoopt het -kennelijk met succes- meer gezag te krijgen met de Engelstalige naam Journal of Educational Psychology).

De samenstellers Haag en Stern melden dat eerder onderzoek gebruik heeft gemaakt van "onvoldoende betrouwbare controlegroepen". Ik weet niet of de bij hun eigen onderzoek gebruikte 2 groepen van elk 25 studentes (waarom niet ook studenten?) erg representatief zijn, maar een onderzoek naar het nut van kennis van Latijn aan het eind van een cursus Spaans van in totaal 30 uur ("Spaans voor hotelreceptionisten"?) wekt op mij geen betrouwbare indruk. De twee aangehaalde voorbeelden geven al aan dat de kennis niet diepgaand is, want een Spaanstalige zal slechts in zeer bepaalde gevallen het persoonlijk voornaamwoord ellos gebruiken bij een werkwoord in de derde persoon meervoud (waarom werd overigens niet, als het Latijns zo misleidend zou zijn, vertaald met ellos laborabant in plaats van de foute vorm trabajabant, en waarom werd niet net als in het Latijn het persoonlijk voornaamwoord weggelaten?).

Zoals uit het andere voorbeeld blijkt, kan de kennis van het Latijn bij deze leerlingen niet erg diep gezeten hebben, want dan zouden ze geweten hebben dat in het Latijn bij een hoeveelheid een genitief gebruikt wordt, Litrum lactis (als er toen al liters waren geweest), dus had het gebruik van het daarbij behorende voorzetsel in het Spaans voor de hand gelegen. Inderdaad wordt in het Frans het voorzetsel de (un litre de lait) ook gebruikt, ter vervanging van de Latijnse genitief.

Ik krijg zelf eerder de indruk dat deze leerlingen er met de pet naar gegooid hebben. Tijdens (en na) mijn studie Spaans (o.a. in Nijmegen) heb ik NOOIT gezien dat iemand de betreffende werkwoordvorm met -nt schreef, en ik kan me ook niet herinneren dat ik deze fout ooit bij een van mijn leerlingen ben tegengekomen.

Wel is mij tijdens mijn studie (ook op de universiteit van Barcelona) gebleken dat bij verdieping van de studie Spaans kennis van het Latijn zéér nuttig was voor het begrijpen van de diepere structuren van de taal. Ook bij andere talen heb ik veel gemak gehad van de wijze waarop op de middelbare school Latijn werd onderwezen (pré-Mammoet, dus misschien is het inmiddels niet meer zo), waarbij elk woord werd ontleed in kern, voor- en achtervoegsels. Van dit principe heb ik nog steeds voordeel wanneer ik een onbekend woord tegenkom, ook in andere, niet-Romaanse, talen.

vrijdag 4 april 2003

Het ging de "Amerikaanse bevrijders" om geld, geld en nog eens geld...

Briefschrijver Koch (in de Metro) heeft gelijk wanneer hij stelt dat de "Amerikanen" zonodig West-Europa moesten bevrijden om "te voorkomen dat het communisme zich zou verspreiden".

Ongelijk heeft hij echter wanneer hij opmerkt dat het niet hun daarbij niet alleen om financiële belangen ging. Waarom immers waren "de Amerikanen" zo sterk gekant tegen het communisme? Juist omdat in de communistische filosofie winstbejag fout is, om financiële redenen dus...

Hiermee wil ik niet zeggen dat de individuele soldaten geen hogere idealen koesterden: ik ben er vast van overtuigd dat velen de onderdrukten in Europa wilden bevrijden van het juk van de nazi's.