vrijdag 5 februari 2010

De Vierde Vloot in actie: een vliegdekschip genaamd Haïti

Het volgende artikel, van de hand van Raúl Zibechi, werd op 1 februari 2010 gepubliceerd door de Agencia Latinoamericana de Información:

De Verenigdestaatse reactie van militarisatie van het Haïtiaanse deel van het eiland na de verwoestende aardbeving van 12 januari, moet worden gezien in het kader van de nasleep van de financiële en economische crisis en de opkomst van Barack Obama als president. De onderliggende trends waren al aanwezig, maar de crisis heeft ze zodanig versneld dat ze duidelijker zichtbaar zijn geworden. Het is het eerste grootschalige optreden van de onlangs in ere herstelde Vierde Vloot.

Met de Haïtiaanse crisis gaat de militarisering van de betrekking tussen de Verenigde Staten en Latijns-Amerika weer een stap verder. Op deze manier probeert de verzwakkende wereldmacht het proces te vertragen waardoor zij zal afzakken tot een van zes of zeven wereldmachten. De interventie is zó flagrant dat de officiële Chinese krant Volksdagblad zich op 21 januari afvraagt of de Verenigde Staten Haïti als een nieuwe staat in de unie willen opnemen.

Het Chinese dagblad neemt een analyse over van het prestigieuze weekblad Time, waarin wordt beweerd dat Haïti al is veranderd in de 51e staat van de Verenigde Staten, of ten minste in hun achtertuin. Het Pentagon heeft inderdaad in nauwelijks een week tijd een vliegdekschip, 33 hulpvliegtuigen en talloze oorlogsschepen naar het eiland overgebracht, plus nog eens elfduizend soldaten. De VN-missie MINUSTAH voor de stabilisatie van Haïti, beschikt slechts over zevenduizend soldaten. Volgens de Folha de Sao Paulo van 20 januari verdreven de Verenigde Staten Brazilië van zijn plaats in de leiding over de militaire interventie op het eiland, aangezien ze in enkele weken tijd twaalf maal meer soldaten in Haïti zullen hebben dan Brazilië, waarbij een totaal van zestienduizend manschappen bereikt zal worden.

Hetzelfde Volksdagblad verzekert, in een artikel over het "VS-effect" in het Caraïbisch gebied, dat de militaite interventie van de VS in Haïti van invloed zal zijn op hun strategie in de Caraïben en in Latijns-Ameriks, waar ze verwikkeld zijn in een belangrijk conflict met Cuba en Venezuela. Deze regio is, volgens de lezing van Peking, "de toegangspoort tot hun achtertuin", die ze zorgvuldig willen controleren om "nauwgezet de actieradius van hun invloed naar het zuiden uit te kunnen blijven breiden".

Dit is allemaal niet erg nieuw. Het belangrijkste is dat dit een onderdeel is van de escalatie die begon met de staatsgreep in Honduras en met de accoorden met Colombia voor het gebruik van zeven militaire bases in dat land. Als hierbij gevoegd worden het gebruik van de vier militaire bases die de president van Panamá, Ricardo Martinelli, in october aanbood, en de reeds bestaande bases op Aruba en Curaçao (vlak bij Venezuela gelegen eilanden, die bij Nederland horen), zijn er in totaal dertien militaire bases die het Bolivariaanse proces omsingelen. Nu krijgen ze bovendien een enorm vliegdekschip in het midden van het Caraïbisch gebied.

Volgens Ignacio Mamomet, in Le Monde Diplomatique van januari, "kondigt alles een op handen zijnde aanval aan". Dit lijkt dan wel niet het meest voor de hand liggende scenario, maar er kunnen wel twee conclusies worden getrokken: dat de Verenigde Staten kozen voor het militarisme om hun ondergang te vertragen en dat ze de aardolie nodig hebben uit Colombia, Ecuador en vooral uit Venezuela, ter ondersteuning van hun hegemonie, of ten minste om hun neergang te vertragen. Maar de zaken liggen niet zo eenvoudig.

Voor het Franse weekblad, ligt "de sleutel in Caracas". Ja en nee! Ja, want inderdaad is 15% van de door de Verenigde Staten geïmporteerde aardolie afkomstig uit Colombia, Venezuela en Ecuador, een percentage dat overeenkomt met de uit het Midden-Oosten geïmporteerde hoeveelheid. Bovendien is Venezuela hard op weg om de grootste aardoliereserves ter wereld te bezitten zodra de onlangs ontdekte reserves van de Orinoco berekend zijn. Volgens de U.S. Geological Survey zouden deze twee maal zo groot zijn als die van Saoudi Arabië. Dat alles zou al voldoende zijn voor Washington (wat al in de plannen ligt) om Hugo Chávez te willen vervangen als leider van het Bolivariaanse proces.

Naar mijn mening ligt het hoofdprobleem voor de Verenigdestaatse hegemonie in hun "achtertuin" in Brazilië. De aardolie onder de grond is een belangrijke rijkdom. Maar die moet gewonnen en vervoerd worden, wat investeringen vereist en dus politieke stabiliteit. Brazilië is al een wereldmacht, na China de tweede grootste van de BRIC-landen (Brazilië, Rusland, India, China). Van de tien grootste banken ter wereld zijn er drie Braziliaans (en vijf Chinees) - terwijl er niet één gevestigd is in de Verenigde Staten of Engeland. Brazilië beschikt over de zesde grootste uraniumreserves ter wereld (terwijl nog maar 25% van zijn grondgebied onderzocht is) en het zal bij de vijf grootste aardoliereserves horen na het onderzoek van het Santos-bekken. De Braziliaanse multinationals behoren tot de grootste van de wereld. Vale do Rio Doce is het tweede mijnbedrijf en het eerste op het gebied van ijzererts; Petrobras is de vierde aardoliemaatschappij van de wereld en de vijfde onderneming ter wereld qua marktwaarde; Embraer is de derde vliegtuigbouwer na Boeing en Airbus; JBS Friboi is de eerste rundvlees-invriezer ter wereld; Braskem is het achtste petrochemisch bedrijf ter wereld. En zo zouden we nog een hele tijd door kunnen gaan.

Anders dan China, is Brazilië zelfvoorzienend op energiegebied en zal het een grote exporteur daarvan worden. De grootste kwetsbaarheid van het land, op militair gebied, wordt opgelost dankzij het strategische bondgenootschap met Frankrijk: in het onlangs aangevangen decennium, zal Brazilië jachtvliegtuigen van de laatste generatie bouwen, gevechtshelicopters en onderzeeboten, aangezien Frankrijk de daarvoor benodigde technologie zal overdragen. In 2020, als het niet eerder is, zal het de vijfde economie op aarde zijn. En dat allemaal onder de neus van de Verenigde Staten.

Brazilië controleert al een groot deel van het Bruto Nationaal Product van Bolivia, Paraguay en Uruguay, het is zeer stevig aanwezig in Argentië, waarvan het een strategische partner is, evenals in Ecuador en Peru, die het land toegang verschaffen tot de Stille Oceaan. Dat is de hardste noot voor de Vierde Vloot. Daarom heeft het Pentagon voor Brazilië dezelfde strategie ontworpen die op China toegepast wordt: het creëren van conflicten aan de grens, waardoor het land zich niet kan ontplooien. Noord-Korea, Afghanistan en Pakistan, plus nog de destabilisatie van de provincie Xinjiang met een moslimmeerderheid onder haar bevolking.

In Zuid-Amerika omringt een keten militaire installaties van het Zuidelijk Commando Brazilië aan de kant van de Andes en in het zuiden. De tang wordt gesloten met het conflict tussen Colombia en Venezuela en tussen Colombia en Ecuador. Nu kan het Pentagon bovendien beschikken over het Haïtiaanse vliegdekschip, waardoor de belangrijke Braziliaanse aanwezigheid aan het hoofd van MINUSTAH kan worden uitgeschakeld. Dit is een stalen, kil berekende en snel uitgevoerde strategie.

Het probleem van de naties en volkeren in de regio is dat de natuurrampen vaste prik zullen zijn in de komende decennia. Dit is nog maar het begin. De Vierde Vloot zal het meest ervaren en het best voorbereide militaire onderdeel zijn voor "humanitaire" interventies in noodsituaties. Haïti zal geen uitzondering zijn, maar het eerste hoofdstuk van een nieuwe serie die bedoeld is om de regio militair onder controle te krijgen. Met andere woorden: de bewoners van Latijns-Amerika zijn in groot gevaar en het wordt tijd dat we daarvan nota nemen.

Vertaling uit het Spaans: Dwarslezer.

Geen opmerkingen: