Hoe gaat dit in zijn werk? Op een elektronische machine kies je een partij en een persoon van de kieslijst. Deze stem wordt niet opgeslagen, maar uitgeprint. Dit papiertje stop je vervolgens zelf in een ouderwetse stembus. Aan het eind van de dag worden de stemmen geteld door een elektronische stemmenteller. Bij twijfel kunnen de printjes van de stemmen alsnog met de hand worden herteld.Dat blijkt uiteindelijk een voorstel te zijn van de commisie Korthals Altes, want er moet tenslotte toch geld verdiend kunnen worden aan electronische apparatuur - ongetwijfeld weer uit de stal van Nedap.*)
Het artikel vermeldt voorts dat Korthuis Altes toegeeft 'dat handmatig tellen in het verleden juist vaak fraudevoelig bleek', zonder dat hij aangeeft wanneer en hoe dat dan wel in zijn werk gegaan moet zijn (het artikel meldt dat tenminste niet). Misschien verwijst hij daarbij wel naar verkiezingen in Mexico (zie hierover een programma van Democracy Now), Zimbabwe of de Verenigde Staten, maar in Nederland zou een dergelijke fraude uitsluitend mogelijk zijn wanneer alle waarnemers en tellers collectief boter op het hoofd hebben. Frauderen met tellingen is juist met stemcomputers uiterst gemakkelijk, zoals mevrouw Bijleveld zelf overigens ook al te kennen gaf.
Aan het eind van het artikel vat De Pers de reden voor de commotie rond het gebruik van stemcomputers nog eens even samen door uitsluitend een marginaal probleem te noemen ("Bij bepaalde computers bleek dat het stemgedrag van kiezers op afstand gevolgd kon worden", wat bij de huidige stand van zaken nog een schromelijke overdrijving van de feiten is), in de hoop wellicht, dat de lezer daardoor vergeet dat het gebruik van stemcomputers juist het hele uitgangspunt van betrouwbare en controleerbare verkiezingen ondermijnt.
Afgezien van de behoefte naar het maken van winst bij apparaatfabrikanten, kan ik geen enkel voordeel zien in het gebruik van stemapparaten, gekoppeld aan een printer, waarna de afdrukken dan nog eens door een OCR-apparaat moeten. De kosten daarvoor zullen ongetwijfeld hoger zijn dan bij écht stemmen met papier en potlood. De gedrukte stembiljetten en de potloden moeten betaald worden, maar de productie daarvan verandert niet. Alle gebruikte apparaten bij het 'stemmen met een papieren stembiljet' volgens de commissie Korthals Altes vergen onderhoud, kunnen defect raken (en daardoor een stemming onderbreken), verbruiken goede inkt én een hoop electriciteit; en dan moeten ze ongetwijfeld ook nog eens om de zoveel tijd vervangen, gemoderniseerd of wat dan ook worden.
Bovendien mag het hertellen van de stemmen niet beperkt blijven tot twijfelgevallen, want het is niet duidelijk wanneer iemand redenen zou hebben om te twijfelen - tenzij bijvoorbeeld bij blikseminslag in een stemlokaal. Aangezien ik vermoed dat verzoeken om hertelling wegens "twijfel" gemakkelijk ongegrond verklaard zullen worden, blijft het mogelijk om de telapparaten te manipuleren (we hebben deze week, bij de voorzittersverkiezing van de PvdA, gezien wat alleen een verkeerd algoritme al kan doen).
Om althans enigszins zeker te kunnen zijn van de juiste resultaten bij de electronische telling volgens het scenario van de commissie zou in een significant aantal -steekproefgewijs geselecteerde- stembureaux (25% lijkt mij toch wel minimaal vereist) nageteld moeten worden. Wanneer daarbij een verschil van ook maar één stem gevonden wordt, is het niet mogelijk om de uitslag voor de verkiezing voor betrouwbaar te houden - voor het hele gebied waarin gestemd is (gemeente, provincie of land). Als er immers één fout gemaakt is, blijkt dat het semi-geautomatiseerde systeem niet feilloos is, zoals geclaimd wordt, en dan is het daardoor automatisch volledig onbetrouwbaar.
Er is derhalve maar één betrouwbare manier van stemmen: stembiljet en rood potlood, vakje kleuren, stembiljet opvouwen en in stembus deponeren, aan het eind van de dag alle stembiljetten handmatig tellen - gecontroleerd door iedereen die zijn tijd beschikbaar wil stellen aan het waarborgen van democratische verkiezingen.
*) Misschien is het een beetje ver gezocht, maar wellicht was Korthals Altes niet echt een geschikte figuur om de naar hem genoemde commissie te leiden. Hij was immers in ieder geval van 1 januari 1997 tot en met 31 december 1999 adviseur bij Cross Options Beheer B.V. (zie in Wikipedia) en dat bedrijf is weer een van de grootste aandeelhouders -'major shareholders'- van ... Nedap, de fabrikant van de enige tot op heden in Nederland goedgekeurde stemcomputers (zie bij SNS Securities). Het zou, al was het alleen maar om misverstanden te voorkomen beter geweest als de voorzitter een neutraal iemand was geweest, of liever nog een tegenstander van stemcomputers: tenslotte was het de bedoeling om te onderzoeken of stemcomputers geschikt zijn voor democratische verkiezingen en dan kun je niet genoeg nadelen voorgeschoteld krijgen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten