Najaarsmoeheid bij de SP?

Hoezeer de SP me ook aan het hart ligt, gebiedt de eerlijkheid me dan nu toch om kritiek te hebben op het standpunt dat Harry van Bommel onlangs verwoordde op de website van de SP (zie het artikel "Nederland moet zich inzetten voor Europees burgerinitiatief". Hij steunt hierin namelijk het burgerinitiatief, zoals dat was opgenomen in het -zeer terecht verleden jaar door de Nederlandse kiezers verworpen- ontwerp voor een Europese grondwet. Dit was - volgens Van Bommel 'een van de weinige positieve elementen van de Europese grondwet, die vorig jaar door de Nederlandse bevolking naar de prullenbak werd verwezen.'

Er is inmiddels ook een website voor dit burgerinitiatief, waarop mensen gevraagd wordt hun handtekening te zetten onder de volgende tekst: "Wij, de ondergetekenden, willen dat de Europese Unie rechtskracht geeft aan het Europees Burgerinitiatief, waarbij één miljoen burgers de Europese Commissie kunnen verzoeken om een wijziging van het Europese recht of beleid voor te stellen."

Omdat de "rechtskracht" uit deze tekst nog net zo vaag is als de oorspronkelijke tekst uit het grondwet-ontwerp -artikel I-47 *) - lijkt het me wel nuttig om nog eens mijn kritiek (zoals al verwoord in mijn weblog-artikel "Effe woede afblazen" van 09.05.2005) met een enkele aanvulling te herhalen:

Voor het 'referendum' (wat in het ontwerp 'burgerinitiatief' heet) is een miljoen handtekeningen nodig, die afkomstig moeten zijn 'uit een significant aantal lidstaten' (wat significant is, moet nog worden vastgesteld). Wanneer aan die voorwaarde is voldaan, kunnen deze burgers het initiatief nemen de Commissie te verzoeken binnen het kader van de haar toegedeelde bevoegdheden een passend voorstel daartoe in te dienen. Volg je het nog? Deze miljoen burgers kunnen de Commissie verzoeken een passend voorstel in te dienen. Wat betekent dit precies?

• het moet over iets significant internationaals gaan (dus niet 1 -of desnoods 10- miljoen Nederlanders die de Belgische kerncentrales willen laten sluiten);
• het moet gaan om iets in verband met de uitvoering van de (Europese) Grondwet;
• de burgers kunnen de Commissie verzoeken - dat impliceert dat de Commissie het verzoek niet hoeft te honoreren, dus niet verplicht is te voldoen aan de wens van de burgers;
• het moet gaan om iets dat binnen het kader van de haar [aan de Commissie] toegedeelde bevoegdheden past. Als het dus niet binnen de bevoegdheden van de Commissie valt, hebben de burgers zelfs niet eens een theoretisch recht.
• gesteld dat de Commissie een passend voorstel **) indient (ongetwijfeld na lange jaren vergaderen), dan moet daar nog op gereageerd worden (of niet, natuurlijk) en misschien komt er dan wel iets uit dat in de buurt komt van wat de burgers wilden.

Volgens mij komt dit behoorlijk dicht in de buurt van de spreekwoordelijke wassen neus.

*) De tekst van het gewraakte artikel (I-47, derde lid) luidt:
Wanneer ten minste één miljoen burgers van de Unie, afkomstig uit een significant aantal lidstaten, van oordeel zijn dat inzake een aangelegenheid een rechtshandeling van de Unie nodig is ter uitvoering van de Grondwet, kunnen zij het initiatief nemen de Commissie te verzoeken binnen het kader van de haar toegedeelde bevoegdheden een passend voorstel daartoe in te dienen. De procedures en voorwaarden voor de indiening van een dergelijk burgerinitiatief, met inbegrip van het minimumaantal lidstaten waaruit de burgers die het verzoek indienen, afkomstig dienen te zijn, worden bij Europese wet vastgesteld.
**) Dit voorstel wordt ter verdere behandeling ingediend bij het Europese Parlement (zie artikel I-26, tweede lid): Tenzij in de Grondwet anders is bepaald, kunnen wetgevingshandelingen van de Unie alleen op voorstel van de Commissie worden vastgesteld. Andere handelingen worden op voorstel van de Commissie vastgesteld in de gevallen waarin de Grondwet daarin voorziet. (Zie in dit verband ook artikel I-20 over het Europees Parlement.)