De Armeense kwestie

De laatste dagen is me regelmatig gevraagd wat ik vind van 'de Armeense kwestie'. Omdat ik altijd huiverig ben om een standpunt te verkondigen zonder het betreffende onderwerp van boven tot onder en van links tot rechts bekeken te hebben, heb ik ook over het onderhavige onderwerp tot op heden nog niets geschreven, ook al had ik er wel degelijk een bepaald "gevoel" over, dat in de buurt staat van het officiële Nederlandse standpunt. Dat is dan ook precies de reden waarom ik dat gevoel niet vertrouwde. Het is immers intussen wel duidelijk dat iemand die zich ergens schuldig voor voelt maar die schuld niet wil erkennen, met graagte wijst naar anderen die nóg ergere dingen gedaan hebben. En de Nederlandse samenleving als zodanig voelt zich nog steeds schuldig voor het gemak en de behulpzaamheid, waarmee in de Tweede Wereldoorlog de nazi's geholpen zijn bij het uitroeien van de Joden. Dat is ook een verklaring voor de blinde steun voor alle oorlogs- en andere misdaden van het land Israel.

Na deze lange inleiding nu gauw terzake. Ik ben erg blij dat ik nu in de "Armeense kwestie" mijn gevoel gesteund voel door de verklaring van DIDF, de Federatie van Democratische Verenigingen van Arbeiders uit Turkije in Nederland. In de loop der jaren heb ik al tientallen leden van DIDF ontmoet en ik heb hen leren kennen als kritische en vooral échte democraten. DIDF heeft onlangs een verklaring afgelegd en ik heb toestemming gekregen die voor mijn weblog over te nemen. Het is een lange, zorgvuldig afgewogen en in de juiste context geplaatste verklaring. Het is inderdaad een lange verklaring, maar ik neem haar toch in haar geheel over, juist omdat ze zo evenwichtig is en de zaken in hun juiste perspectief plaatst:

De discussies rondom de Armeense kwestie duren voort. De manier waarop deze discussies gevoerd worden en de periode waarin deze kwestie ter sprake wordt gebracht dragen niet bij aan een daadwerkelijke oplossing van deze kwestie. Door de wijze waarop wordt gediscussieerd loopt het integratieproces van de migranten afkomstig uit Turkije op z’n zachtst gezegd een stagnatie op.

Omdat de Armenen met de Russen samen zouden hebben gewerkt, werden de Armenen tijdens de Eerste Wereloorlog van Anatolië naar Syrië gedeporteerd. Tijdens deze deportatie werden honderduizenden Armenen vermoord. Ongetwijfeld zijn er Armenen geweest die in 1915 samen met de Russen tegen de Turken hebben gevochten. Hiertegen over staat dat er honderdduizenden Armenen waren die niet samen hebben gewerkt met de Russen. Desalniettemin hebben Jonge Turken en het Turks nationalisme dit als gelegenheid aangegrepen om Anatolië te zuiveren van Armenen. Feit is dat in 1915 de Armenen massaal uitgemoord zijn. Hoe je deze gebeurtenis ook noemt, wat toen heeft plaats gevonden is niet goed te keuren. Dit historisch onrecht tegen het Armeense volk dient derhalve zonder enige twijfel te worden veroordeeld.

Geen enkele massamoord valt te rechtvaardigen. Je kan echter niet het Turkse volk hiervoor verantwoordelijk stellen en/of beschuldigen. Of het nu om een genocide gaat of om een massamoord, deze is gepleegd door het toenmalige bewind. Het Turkse volk heeft hier niets mee te maken. Toen maar ook vandaag leven Turken, Koerden, Grieken en Armenen waar mogelijk samen. Zoals bekend zijn heel veel Armenen die toen in het nauw werden gedreven gered door hun Turkse buren.

Armenen hebben te maken gehad met een historisch onrecht. Het is belangrijk dat dit erkend wordt. Net zo belangrijk is wat we vandaag gaan doen. Want we kunnen geen stappen vooruit zetten als we in het verleden blijven steken. Voor vandaag is het belangrijk dat de relatie tussen beide volkeren op basis van wederzijds respect, rechtvaardigheid en gelijkwaardigheid opgebouwd wordt.

Wat is de zin van deze discussie?
Wij twijfelen eerlijk gezegd aan de goede bedoelingen van degenen die sinds een paar weken in de Nederlandse media en publieke debatten de Armeense kwestie op de spits drijven.

De massamoord op de Armenen is niet de enige massamoord die de Turkse geschiedenis kent. Iemand met enig historisch besef weet bijvoorbeeld dat tegen de Koerden ook verschillende massamoorden gepleegd zijn. Ook de Koerden hebben te maken gehad met deportaties. Vandaag de dag worden 15 tot 20 miljoen Koerden nog steeds systematisch onderdrukt en hun identiteit en democratische rechten worden niet erkend. Is het dan niet een terechte vraag waarom men zich ook niet over deze kwestie ‘zorgen’ maakt? Meten degenen die zich over de ene kwestie wel ‘zorgen’ maken maar over de andere even belangrijke kwestie zwijgen dan niet met twee maten?

Niet alleen in Turkije vond en vindt onrecht plaats. Ook in andere delen van de wereld worden omwille van economische, geografische en politieke belangen landen bezet, oorlogen ontketend en volkeren uitgemoord. Irak, Afghanistan, Palestina en Libanon zijn hier de recente voorbeelden van. Het kan niemand ontgaan zijn dat de oorlog tegen Irak onder valse voorwendselen en leugens is ontketend. De regering Balkenende heeft deze oorlog die dagelijks tientallen levens eist politiek en militair gesteund. Waarom wordt deze daad ook niet aan de kaak gesteld? Is dit geen misdaad tegen de menselijkheid?

Minister president Balkenende was onlangs tijdens de algemene beschouwingen lovend over de VOC. Is dat niet het goed praten van het koloniaal verleden waarbij volkeren onderdrukt, vermoord, uitgebuit, geplunderd en als slaven behandeld werden? Zich bekommeren over de Armeense kwestie, maar zwijgen over al deze zaken getuigt van een dubbele moraal.

Het is niet juist om in een periode waar de landelijke verkiezingen zich aandienen, deze al bijna een eeuw oude kwestie op deze manier ter sprake te brengen. De manier waarop deze discussie plaats vindt brengt ons niet dichter bij een oplossing. Sterker nog, hierdoor zijn we verder verwijderd van een oplossing.

Integratie of tweedeling
Ondanks een falend integratiebeleid, verdachtmakingen en de bemoeienissen van de landen van herkomst, zijn de migranten in het algemeen en de migranten afkomstig uit Turkije in het bijzonder, zich door de jaren heen steeds meer als onderdeel van deze samenleving gaan voelen en gedragen. Tijdens de laatste gemeenteraadsverkiezingen hebben we bijvoorbeeld gezien dat net als heel veel Nederlanders ook heel veel migranten het door de regeringen van Balkenende gevoerde sociaal-economische beleid beu waren. Deze ontevredenheid hebben ze massaal en net als hun Nederlandse buren en collega’s kenbaar gemaakt door hun stem uit te brengen. Het ziet ernaar uit dat ze ook voor de komende verkiezingen massaal hun stem zullen uitbrengen. Dit ondanks het feit dat migranten in de afgelopen periode negatief aan de orde werden gebracht rondom de thema’s als terrorisme, islam-fundamentalisme, huiselijk geweld e.d.

Nu de discussie rondom de Armeense kwestie zo op de spits gedreven wordt, loopt deze positieve ontwikkeling op z’n zachtst gezegd een stagnatie op. Tweedeling en vooroordelen worden hierdoor verder versterkt. Geen enkel weldenkend mens met verantwoordelijkheidsgevoel heeft hier baat bij. Door deze discussie wordt het overgrote deel van migranten afkomstig uit Turkije die geen schuld hebben aan wat bijna een eeuw geleden is gebeurd, weer verdacht gemaakt. Zo wordt o.a. een voedingsbodem gecreëerd voor de Turkse staat, de lobby organisaties van diverse kleur en pluimage en Turkse nationalisten om deze migranten aan zich te binden en hen te mobiliseren rondom hun politieke doelen.

Juist nu de verkiezingen zich aandienen moeten wij het meer gaan hebben over het sociaal-economisch beleid in Nederland. Door te blijven hameren op een onderwerp dat vóór 22 november niet op te lossen is, raken belangrijke actuele onderwerpen waar we over zouden moeten hebben op de achtergrond.

De rol van de Turkse lobby organisaties
De diverse Turkse lobby organisaties die beweren dat ze “400 duizend Turken” in Nederland vertegenwoordigen zijn op hun beurt druk bezig middels diverse acties de zaak verder te laten escaleren. Hierbij worden ze gesteund door de Turkse regering. Via e-mail campagnes, discussiebijeenkomsten, onderlinge overleggen, dreigen met verkiezingsboycot e.d. trachten zij onder de migranten afkomstig uit Turkije nationalistische gevoelens aan te wakkeren en vooroordelen jegens het Nederlandse volk te versterken. Van organisaties die beweren dat ze “400 duizend Turken” vertegenwoordigen, zou je juist een positieve verhouding verwachten. De houding van deze organisaties draagt helaas niet bij aan goede verstandhouding tussen verschillende bevolkingsgroepen.

Zo wordt een beeld gecreëerd alsof alle migranten afkomstig uit Turkije in Nederland een homogene gemeenschap vormen die allemaal hetzelfde denken over de Armeense kwestie. Dat is verre van waar, net als de Nederlanders zijn ook de migranten afkomstig uit Turkije divers en zijn onderling sterk verdeeld. Ook als het gaat om de Armeense kwestie.

Ook dat ze “400 duizend Turken” zouden vertegenwoordigen berust niet op de feiten. Naast deze organisaties zijn vele organisaties die een andere mening toegedaan zijn als het gaat om de Armeense kwestie en tal van andere maatschappelijke kwesties.

Bovendien worden 10 duizenden Koerdische migranten ook gerekend tot de “400 duizend Turken”. Vertegenwoordigen deze organisaties soms ook deze Koerdische migranten? Zo ja, wat is dan hun opvatting over de Koerdische kwestie en de erkenning van de Koerdische identiteit en hun democratische rechten waaronder het zelfbeschikkingsrecht? Natuurlijk zou het een illusie zijn om van dergelijke organisaties die het Turks nationalisme hoog in het vaandel hebben te verwachten dat ze zowel over de Armeense kwestie als ook over de Koerdische kwestie een genuanceerder standpunt zouden innemen. Het enige wat ze doen is het ontkennen van deze kwesties. Met ontkenningen lossen we het probleem echter niet op. Als deze organisaties werkelijk een bijdrage willen leveren aan de Armeense en Koerdische kwesties, dan moeten ze een open en eerlijke dialoog aan moeten gaan met hun achterban.

Tot slot het volgende: De kunstmatig gecreërde discussies zijn niet in het belang van de Nederlandse samenleving. Niet alleen de migranten maar de hele Nederlandse samenleving zal schade oplopen van verkeerd gevoerde discussies. Alleen langs de weg van dialoog, wederzijds respect en democratische besluitvorming kunnen we komen tot een open samenleving waarin iedereen erkend wordt. Zowel de Nederlandse regering als de politieke partijen moeten hierin hun verantwoordelijkheid nemen.