Wapens onder controle [gastkolom]

In de loop van deze week heb ik verscheidene e-mails gekregen, waarin ik werd opgeroepen om (met opgave van mijn voor- en achternaam en het nummer van mijn identiteitskaart) een brief te sturen aan de regeringen van drie landen die van doorslaggevende betekenis kunnen zijn bij een stemming ten gunste van een Internationaal Verdrag voor wapenbeheersing. Deze drie landen zijn: Mexico, de Filippijnen en Marokko.

Zoals velen uwer heb ik me aangesloten bij deze campagne, die gezamenlijk wordt gevoerd door Amnesty International, IANSA en Oxfam. De redenen hiervoor zal ik u meteen toelichten:

Op de eerste plaats omdat op ethische gronden geëist kan worden dat wij - als mensen – voorkomen dat in andere landen de mensenrechten geschonden worden, ook al lijkt het ons misschien een staatkundig juist en noodzakelijk standpunt dat regeringen hun onderdanen binnen hun landsgrenzen moeten kunnen beschermen. Ik bedoel, als wij vinden dat in Spanje willekeurige kinderen, jongeren en volwassenen niet mogen kunnen beschikken over wapens, waarom zouden we dat dan niet voor de rest van de wereld vragen? Of vindt u misschien dat we ons dan te paternalistisch zouden opstellen?

Misschien wel, maar laten we het op een andere manier zeggen: Er zijn in elk hoekje van de wereld miljoenen wapens die veel gemakkelijker dan wij ons kunnen voorstellen gevonden, gekocht en gebruikt kunnen worden. Deze wapens worden gebruikt om: gewelddadige conflicten in stand te houden, misdaden te plegen, in gezinnen te moorden, hele volkeren te onderdrukken. De situatie is waarlijk dantesk.

Absoluut elke dag en elke minuut, elke seconde die u besteedt aan het lezen van deze tekst, worden over de hele wereld mannen, vrouwen en kinderen vermoord met wapens die ongecontroleerd gebruikt worden en die sommige mensen, zoals de secretaris-generaal van de Verenigde Naties al besloten heeft te betitelen als “de werkelijke massavernietigingswapens”.

Ik zit hier, in deze regels, niet te verkondigen dat de staten zich moeten ontwapenen, dat ze geen wapens mogen produceren of dat ze die niet mogen gebruiken.

Wat ik zeg is dat de volledige internationale aandacht zich lijkt te concentr(eeren op de noodzaak om de massavernietigingswapens van bepaalde landen onder controle te brengen (laten we niet vergeten dat ook de Verenigde Staten over massavernietigingswapens beschikt, terwijl geen enkel land eist dat die moeten verdwijnen). En intussen profiteren de conventionele wapens van mazen in de wet. Dat wil zeggen dat de bestaande mechanismen voor het beheersen van de verspreiding van wapens niet verplicht(end) zijn, niet altijd toegepast worden en talloze wettelijke leemten bevatten. Dat is waarom we een Internationaal Verdrag voor wapenbeheersing nodig hebben (gelukkig hebben zich al 23 landen uit de vijf continenten aangesloten, waaronder ook Spanje).

Dit verdrag zou alle staten verplichten om een reeks procedures uit te werken voor de overdracht van wapens; het zou de levering van wapens verbieden aan staten die onder embargo staan, en ook zouden wapens verboden worden die onnodig leed veroorzaken, zoals mijnen of verblindings- of laser-wapens. Een ander belangrijk punt van dit verdrag zou zijn dat de grondbeginselen gelijkelijk worden toegepast op de Staten, op de tussenpersonen en op de vervoerders. De levering aan landen waar de mensenrechten geschonden worden, waar volkerenmoorden en oorlogsmisdadigen, enz. plaatsvinden zou verboden worden.

Ik herhaal, zoals te lezen is op de website www.controlarms.org, dat het niet gaat om wapens volledig te verbieden of om een volledig verbod van een wettig gebruik voor zelfverdediging en voor de bescherming van de burgers. Het betreft uitsluitend een doeltreffende manier om de wapenhandel en het wapengebruik te controleren, zodat wanneer niet voldaan wordt aan de (gebruiks)normen justitie ingeschakeld kan worden. Op deze manier zullen we de normen op alle landen gelijkelijk kunnen toepassen, omdat we beschikken over wettelijk bindende en alomvattende hulpmiddelen.

Ik weet dat dit u utopisch en radicaal onjuist in de oren zal klinken als u uitgaat van het huidige internationale politieke panorama, waarin sommige landen wel en andere geen wapens mogen bezitten (op zekere dag zal het ook mogelijk zijn dat te veranderen). Maar het Verdrag is één stapje verder op de weg naar een betere wereld. En als we bij dat stapje moeten helpen, laten we dat dan doen.
© Cristina Caramés Espada (columniste bij de Diario de Ferrol; vertaald en gepubliceerd met haar toestemming.