maandag 23 oktober 2006

De officiële geschiedenis [gastkolom]

Hebt u zich nooit afgevraagd of de Geschiedenis, de geschiedenis zoals u die kent en voor waar aanneemt, werkelijk zo heeft plaatsgevonden? Deze week kreeg ik de film «La Historia Oficial» van Luís Puenza in handen. Die speelt zich af gedurende de laatste jaren van de militaire dictatuur in Argentinië. Daarin begint een geschiedenislerares “in goeden doen” zich bewust te worden van wat er werkelijk tijdens de voorafgaande jaren in Argentinië gebeurd is, omdat ze begint te twijfelen aan de “officiële geschiedenis” van een van haar leerlingen, van een grootmoeder van de Plaza de Mayo, en van een uit Europa teruggekeerde vriendin.

Het is een door bijna iedereen erkend gegeven dat de Geschiedenis nagenoeg altijd wordt geschreven door de overwinnaars (de ‘moordenaars’, zoals anderen zeggen, terwijl de verliezers jaren nodig hebben om de hunne te schrijven, als ze die ooit kunnen opschrijven.

Welk gedeelte van de door ons bekende geschiedenis is eigenlijk waarheid? En welk gedeelte denken wij te kennen? En van wat wij weten (maar niet altijd aanvaarden), welk deel daarvan willen we weer snel vergeten?

José Saramago, Nobelprijs voor de Literatuur, vermelde in de krant La Jornada dat toen heel Spanje in opstand kwam onder het motto “Nee tegen de oorlog” en wilde voorkomen wat men het liefst, officieel, een preventieve oorlog noemde (wetende, zoals we dat wisten, dat het simpelweg om staatsterrorisme ging), Bush, Blair en Aznar de wereld uitlegden dat we een stelletje naïevelingen waren, niet in staat om de grootsheid te doorgronden van de door hen voorbereide oorlogshandelingen en de daaraan verbonden voordelen. Bovendien moesten die gewaardeerde westerlingen, gesteund door die God die Bush in zijn oor fluisterde, samen strijden tegen hen die probeerden onze waarden en onze cultuur te destabiliseren. Wij, die het met hen niet eens waren, hadden onze ziel verkocht, wij waren de gebruikelijke ‘rooien’, het anti-establishment.

Dat was wat ze ons wijs probeerden te maken, wat ze ons vertelden. Herinnert u het zich nog? Het was toen, zoals op zo vele andere momenten, niet van belang dat absoluut alle gegevens waarover ze zeiden te beschikten en op grond waarvan ze de oorlog begonnen, slechts manipulaties en leugens waren. Het was niet van belang dat de ons gegeven redenen voor het beginnen van de oorlog al na enkele dagen in stukjes uiteenvielen. Weet u het nog?

In de dialoog “The Decay of Lying” zegt Oscar Wilde via een van zijn personages: “Liegen! Ik zou gedacht hebben dat onze politici die gewoonte in ere hielden.” Waarop zijn gespreksgenoot antwoordt: “Ik verzeker u dat dat niet het geval is. Zij komen nooit voorbij het niveau van de vervorming, en ze verlagen zich zelfs tot bewijzen, discussiëren, ruzieën. Wat een verschil met het karakter van de échte leugenaar met zijn openhartige en onbevreesde beweringen, zijn superbe onverantwoordelijkheid, zijn natuurlijke en gezonde minachting voor elk bewijs!”

Een van de bewijzen binnen ons bereik is dat enkele dagen geleden El País meldde dat het aantal Verenigdestaatse doden deze maand, de meesten in Baghdad, in twee weken de 70 benadert. De toename van het aantal verliezen is – zoals wordt gezegd – te wijten aan de agressieve wijze waarop ze in de stad moeten patrouilleren om te proberen het sectarische geweld te verminderen. Hoe het ook gebracht wordt, het gaat om de sterkste toename van het aantal doden sinds januari 2005 (in totaal meer dan 2777).

Maar dat is niet het enige zorgwekkende. Het trieste is dat de experts en de analisten melden dat “de gegevens de indruk wekken dat, ofschoon Irak niet verloren is, ook niet gezegd kan worden dat de Verenigde Staten en hun bondgenoten aan het winnen zijn”; dat “het idee dat Irak een voorbeelddemocratie zou zijn voor de hele regio vanaf het begin een zielige neoliberale fantasie was” en dat “elke keer minder mensen van de politieke en intellectuele elite denken dat handhaving van de huidige koers in Irak goed is voor de oorlog tegen het terrorisme”.

En welke conclusie kunnen we uit dit alles trekken? Dat wanneer de Verenigde Staten besluiten hun “interventie” af te blazen, omdat die hun op korte of middellange termijn geen enkele vorm van populariteit of winst oplevert, hetzelfde zal gebeuren wat al eerder is gebeurd op honderden andere plaatsen die door de yankees aangevallen zijn. Dat het Iraakse volk zal boeten met honger, schaarste en schulden aan die rijke landen (met aan het hoofd Amerika), waarvan de meeste de oorlog weliswaar niet steunden, maar hem wel gedoogden.
©Cristina Caramés Espada, columniste bij El Diario de Ferrol; vertaald en gepubliceerd met toestemming van de schrijfster.

Geen opmerkingen: