maandag 6 november 2006

Computerfraude, ook in Nederland?

Afgezien van een "probleem" in het Brabantse dorpje Zeeland (nee, geen grapje!), in verband waarmee het Openbaar Ministerie strafvervolging heeft ingesteld, is er nog geen bewijs van (mogelijke) verkiezingsfraude in Nederland - en ik bedoel hier fraude met stemcomputers, want die onttrekken zich aan daadwerkelijke, democratische controle,

Bij gewone, ouderwetse verkiezingen met potlood en papier, kan iedereen die dat wil de hele dag de hele procedure volgen: 's morgens vroeg voordat de stembussen verzegeld worden, mag iedereen controleren of ze daadwerkelijk leeg zijn.
Iedereen mag ook controleren of alleen mensen met een oproepingskaart, stempas of kiezerspas stemmen, één stem per persoon of eventueel met een volmacht een stem van iemand anders.
Daarna mag iedereen aanwezig zijn bij openen van de stembussen om te controleren of er niet stiekem stembiljetten toegevoegd (of weggenomen) worden.
En bij het handmatig tellen van de stemmen mag iedereen over de schouders van de tellers meekijken of het wel eerlijk gaat.

Deze controle is niet iets wat je tijdens een reclameblok van de STER eventjes doet, maar er zijn gelukkig altijd mensen die er de tijd en de moeite voor over hebben om te controleren of de verkiezingen democratisch verlopen.

Bij computerverkiezingen ligt het allemaal héél anders:

  • We kunnen niet controleren of de stembussen leeg zijn, we kunnen alleen een bonnetje van de computer krijgen dat er nul stemmen geregistreerd zijn - maar dat kan evengoed een opdracht zijn van een gemanipuleerd computerprogramma.
  • We kunnen wél controleren of alleen diegenen stemmen die dat mogen.
  • Daarna komt een grote duistere fase. We kunnen namelijk niet zien wat er gebeurt nadat de kiezer op de "stem"-knop gedrukt heeft. Worden de stemmen correct opgeteld? Of zit er misschien in de computer een gemanipuleerd programma dat automatisch voor bepaalde partijen stemmen aftrekt en die toevoegt bij bepaalde andere partijen? Het enige dat we verder nog kunnen controleren is of de totalen die na het afsluiten van het programma worden opgegeven, maar we weten niet of die wel kloppen.
Enkele weken geleden werd in het TV-programma EenVandaag al aangetoond dat er gerotzooid kan worden met een bepaald type stemcomputers van Nedap, en verleden week (op 2 en 3 november) is er in de VS op TV-stations van het HBO-net een documentaire uitgezonden met de titel Hacking Democracy. Daarin wordt in 80 minuten aangetoond hoe gemakkelijk het is om te frauderen met stemcomputers van het merk Diebold. In de documentaire wordt nog net niet gezegd dat Bush in 2000 en 2004 door fraude aan de macht is gekomen, maar ik vrees dat dat vooral is om juridische problemen te voorkomen.

Bekijk deze documentaire via video.google.com en zie hoe doodsimpel het is om verkiezingen te kapen. Denk niet dat dit in Nederland niet mogelijk is, omdat hier andere computers gebruikt worden. Het gaat allemaal om een kleine reeks opdrachten en die kunnen -zoals in de VS- op een geheugenkaart staan, maar ze kunnen evengoed zijn opgenomen in de programma-chips die in Nederland gebruikt worden.

De Nederlandse overheid houdt wel vol dat de stemcomputers veilig zijn, maar de software is nooit getest.
Het TNO (dat niet eens echt onafhankelijk is) heeft wel onderzocht wat er met de geregistreerde stemmen gebeurt wanneer de stroom uitvalt, of wanneer er een kop koffie over het toetsenbord wordt gegooid, maar niet wat voor software er in de computers zit.
De AIVD heeft in opdracht van minus-ter Nicolaï onderzocht of en in hoeverre stemcomputers afgeluisterd kunnen worden (en dat alleen omdat door Wijvertrouwenstemcomputersniet.nl op de TV duidelijk werd gemaakt dat dat heel gemakkelijk ging), maar de software is ook door de AIVD niet onderzocht.

Nedap heeft - (zogenaamd?) om gerommel met de programmachips te voorkomen - nieuwe chips aangebracht en de kasten verzegeld, maar dat geeft geen enkele garantie dat er geen frauduleuze software in de computers zit, ook al staat die dan nu op andere chips. De software die op stemcomputers draait is geheim, GEHEIM! Dat betekent dat niet alleen iedere burger de verkiezingen niet kan controleren, maar ook ervaren programmeurs en experts op het gebied van computerbeveilingen dat niet kunnen. En zelfs áls we de software zouden mogen en kunnen onderzoeken, weten we nog niet hoe die software uiteindelijk gecompileerd wordt tot het programma dat op de stemcomputers draait. Het compilatie-programma zou het programma namelijk ook nog eens oncontroleerbaar kunnen aanpassen.

Ik zou zeggen, kijk naar Hacking Democracy (klik op de naam van de documentaire), of je nu wél of geen vertrouwen hebt in stemcomputers. Vooral de laatste 20 minuten van de documentaire zijn ronduitschokkend.

Dankzij het feit dat Nicolaï één type stemcomputers heeft afgekeurd, kun je op 22 november in ruim 20 gemeenten (waaronder Amsterdam) met potlood en papier stemmen. Maak daarvan gebruik om er zeker van te zijn dat je stem goed geteld wordt.

Kijk op de site van Wijvertrouwenstemcomputersniet.nl om te achterhalen wat de dichtstbijzijnde plaats is waar je met het rode potlood kunt stemmen. Op die site vind je ook een algemene uitleg over wat je moet doen om buiten je eigen woonplaats te mogen stemmen. Ook je eigen gemeente kan je daarover informeren.

Geen opmerkingen: