Hoor ik daar de oorlogstrommels alweer?

Het botert alweer een tijdje niet zo best tussen de V.S. -dé oorlogsvoerende natie bij uitstek- en Rusland. De eerste duidelijke tekenen daarvoor waren de plannen van George W. Boef - en de régimes van Polen en Tsjechië (al is het mij niet duidelijk of daar -zeker voor wat betreft Tsjechië- niet een stevige dosis chantage bij gebruikt is) om Rusland te bedreigen met een raketafweersysteem. Dat is zogenaamd bedoeld ter bescherming tegen hypothetische dreigingen uit Iran en Noord-Korea, maar het wordt desondanks aan de Europese kant van de Russische grens geplaatst...

De stemming werd er niet beter op toen verleden jaar de vroegere KGB-spion Aleksandr Litvinenko in Londen vermoord werd met Polonium-210, volgens het Britse Openbaar Ministerie door Andrei K. Lugovoy. De Britse regering wilde dat Rusland hem zou uitwijzen, maar omdat Moskou daartoe niet bereid was, besloot Londen vier Russische diplomaten uit te wijzen (afbeelding uit Izvestia). En uiteraard wees Moskou op haar beurt weer vier Britse diplomaten uit.

Putin' heeft intussen een oproep gedaan om verdere escalatie van de diplomatieke rel te voorkomen: "Het is noodzakelijk om onze daden in evenwicht te brengen met ons gezond verstand, om de wettelijke rechten en belangen van onze partners te respecteren - dan zal alles zo goed mogelijk verlopen. [...] Ik ben er zeker van dat we ook deze mini-crisis te boven zullen komen."

Uiteraard was de Britse minister van Buitenlandse Zaken het niet eens met de Russische beslissing om vier diplomaten uit te wijzen ("volstrekt niet gerechtvaardigd"). (The Guardian van vandaag).

Pravda meldt vandaag intussen dat er sedert de Koude Oorlog niet veel veranderd is. Het lijkt er inderdaad wel op, want gisteren gingen twee straaljagers van de RAF op weg om twee Russische Tu95 bommenwerpers te onderscheppen, die onderweg waren [zouden zijn] naar het Britse luchtruim. "De Russen draaiden zich om voordat ze het Britse luchtruim bereikten" volgens een woordvoerder van de RAF. (The Times van gisteren)

Ongetwijfeld zal dit niet de eerste keer geweest zijn dat er Russische militaire vliegtuigen in de buurt geweest zijn, en ook bij eerdere gelegenheden zullen ze ongetwijfeld in de gaten gehouden zijn. Het feit dat dit bericht NU bekendgemaakt is, is echter veelzeggend, ook al voegt The Times dan nog geruststellend toe dat er "geen aanwijzingen waren om te suggereren dat het incident te maken had met de diplomatieke rol rond de uitwijzing van Andrei Lugovoy, de belangrijkste verdachte voor de moord van Litvinenko". Uiteraard niet, ook het probleem rond Lugovoy is niet meer dan een symptoom van de verslechterende verhouding tussen Rusland en 'het westen'.

Wat echter grotendeels ontbreekt in de media is het bezoek dat Henry Kissinger (minister van buitenlandse zaken onder Richard 'Watergate' Nixon) met een groep vroegere zwaargewichten uit de Verenigdestaatse politiek onlangs bracht aan Moskou. Het bezoek blinkt vooral uit in vaagheid en geheimzinnigdoenerij. Er is niet veel meer bekend dan dat Kissinger bij zijn vertrek uit Moskou een verslaggever vertelde: "Wij waarderen de tijd die president Putin ons heeft gegeven en de openhartige manier waarop hij zijn standpunt uiteengezet heeft." Dat komt er in gewoon Nederlands (vertaald uit diplomatieke frasologie) op neer dat er behoorlijke meningsverschillen waren. Een van de meningsverschillen zal ongetwijfeld te maken hebben met het verschil tussen de Russische onafhankelijkheid en de Verenigdestaatse droom van een één-polaire wereld, waarover in het bovengenoemde Pravda-artikel o.a. sprake is.

Binnen twee dagen na de conferentie van Kissinger, wees de Britse regering -als hierboven al vermeld- vier Russische diplomaten uit. Formeel is er geen verband tussen het (gezien de opmerking van Kissinger) mislukken van de conferentie en de uitzetting van de diplomaten, maar in een artikel van gisteren suggereert het Information Clearing House dat de uitzetting "een duidelijke aanwijzing is dat Bush zijn 'nieuwe poedel' Gordon Brown opdracht heeft gegeven een hindercampagne tegen Rusland te beginnen".

De Russische onderminister van Buitenlandse Zaken (Alekxandr V. Gruskho) merkte dan ook op: "Wanneer Rusland dezelfde formule zou toepassen, dan zou de Britse ambassade nu ongeveer 80 diplomaten tekort komen." Hij verwees daarbij naar het feit dat Rusland al 21 (door de Britse overheid niet-gehonoreerde) verzoeken heeft gedaan om de in Londen wonende "gangster-oligarch" Boris Berezovskii en de Tshetsheense rebellenleider Akhmed Zakayev uit te wijzen.

Het artikel van Information Clearing House geeft nog een verdere analyse van de onderwerpen waarover Kissinger gesproken kan hebben (bijv. de onafhankelijkheid van Kosovo), de achterliggende gedachte van de Verenigdestaatse en Britse overheid: Rusland in Europa bezighouden, terwijl de VS & kornuiten zich meester kunnen maken van de macht in het Midden-Oosten.

De Verenigdestaatse tactiek daarbij is niet anders dan die uit de tijd van Ronald Reagan: de militaire risico's concentreren in Europa om zelf buiten schot te blijven bij een eventueel conflict. Terwijl de Verenigdestaatse raketafweer aan de Europese grens met Rusland geïnstalleerd (moet) worden, heeft Rusland zijn handen al vrijgemaakt om zijn troepen in Europa (aan de grens met de EU, maar vooral met de NAVO-landen) te kunnen concentreren door het opschorten van het Verdrag over Conventionele Strijdkrachten in Europa (CFE). (CBS News van 14 juli)