Dit artikel is overgenomen uit «De Rode Morgen» van juli 2020.
Niet dat er niet is gewaarschuwd. Na SARS in 2002 en MERS in 2012 verschenen er vele waarschuwingen: we moeten ons voorbereiden op een pandemie. Maar die voorbereiding kwam mooit van de grond, dat is het kapitalisme. Belangrijker was het de winsten te verhogen - met soepele milieuregels, met flexibilisering, met afbraak van uitkeringen en voorzieningen, met de uitbreiding van het wegennet, de havens, Schiphjol. Belangrijker was het om monopolies te lokken naar belastingparadijs Nederland. De pandemie, dat zien we later wel. Dat is kapitalistische logica. Landen en bedrijven die de concurrentieslag willen willen, kunnen geen geld 'verspillen' aan volksgezondheid, milieu en andere zaken die juist voor de gewone mensen van belang zijn.
Dat is in het socialisme anders. In het socialisme zijn de productiemiddelen maatschappelijk bezit, niet om maximale winst te maken voor enkelen, maar om te produceren wat de gewone mensen nodig hebben. Dus in een socialistische economie is de gezondheidszorg op peil, staat het onderzoek naar en de productie van medicijnen ten dienst van het volk, worden vooral zoveel mogelijk maatregelen getroffen om een pandemie effectief te bestrijden: onderzoek naar medicijnen, voldoende bedden en geschoold personeel, echte zorg voor kwetsbare groepen, een gezondheidsorganisatie die op de massa steunt.
Corona is corona. Elke economie krijgt klappen bij een pandemie, maar dat de grootste bedrijven het grootste deel van de 'hulp' ontvangen, dat is kapitalisme. Niet de flexwerkers die er als eersten uitvliegen, niet de andere werkers met een vast contract die volgen, niet de ZZP'ers, niet het midden- en kleinbedrijf, maar de grootste bedrijven - in industrie, dienstverlening en de financiële sector - die vangen de meeste miljarden.
Ook de honderden miljarden waarmee de centrale banken nu staats- en bedrijfsleningen opkopen dienen de grote monopolies: ze houden de rente laag, blazen de beurskoersen omhoog en dienen de beleggers tot zekerheid. Dat is kapitalisme.
Lufthansa krijgt negen miljard euro steun en kondigt aan 22.000 banen te schrappen. Air France-KLM krijgt meer steun en zal ook duizenden banen schrappen. Zo verloopt de concurrentie in het kapitalisme. Om klaar te zijn voor de strijd na de crisis krijgen de grote bedrijven miljarden (zelf betalen ze nauwelijks belasting). De werkers worden niet alleen ontslagen, maar moeten ook die miljarden steun financieren.
In het socialisme is dat anders. Daar is geen klasse van parasieten die de rijkdom uit de maatschappij zuigt en de werkers arm achterlaat. De rijkdom die in het socialisme wordt geproduceerd dient de werkenden. Zonder een klasse van uitbuiters aan de top van de maatschappij kan iedereen een menswaardig leven hebben: een vaste baan, goed onderwijs, gratis zorg, betaalbare woningen. Als de economie klappen krijgt, dan worden de reserves gebruikt voor de mensen die dat het meest nodig hebben.
Corona is corona. Maar de manier waarop de concurrentie nu wordt opgedreven dat is kapitalisme. Strijd om mondkapjes, strijd om beademingsmachines, strijd om het vaccin. Strijd om wie de dienst uitmaakt in de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. Het zwartmaken van imperialistische tegenstrevers en zichzelf chauvinistisch op de borst slaan, dat is kapitalisme. Die concurrentie wordt niet alleen met economische en politieke middelen uitgevochten. Uiteindelijk wordt de strijd ook met militaire middelen gevoerd. Elk gewapend conflict draagt het stempel van imperialistische concurrentie.
De VS betaalde farmaceut Sanofi een onbekend bedrag om als eerste van werkzame vaccins voorzien te worden. President Macron protesteerde direct: Sanofi was Frans, waarom zouden de Fransen niet als eersten het vaccin krijgen. Topman Hudson liet weten dat de VS en China meer hun best doen om werkzame vaccins te krijgen, Europa liep achter. Met andere woorden: leg meer geld op tafel. Curevac uit Duitsland werd bijna overgenomen door de VS omdat het aan een kansrijk medicijn werkte. De EU stak snel 80 miljoen euro in het bedrijf om Europa in de concurrentieslag staande te houden. Nederland, Duitsland, Frankrijk en Italië kochten alvast 300 tot 400 miljoen vaccins die farmaceut AtraZeneca wellicht ooit gaat produceren.
Elk groot imperalistisch land of blok wil als eerste een vaccin, niet zozeer vanwege de volksgezondheid, maar vooral om als eerste weer uit de startblokken te kunnen schieten. Trouwens - en ook dat is kapitalisme - alle succesvolle medicijnenonderzoeksgroepen beginnen op universiteiten die met belastinggeld zijn gefinancierd. Zodra er uitzicht is op winst komt de zaak in handen van een farmaceut die er aan gaat verdienen.
Ook dat gaat in het socialisme anders. Socialisme wordt niet gekenmerkt door concurrentie, maar door samenwerking. Samenwerking tussen arbeiders en technici om de productie vooruit te brengen. Samenwerking om de balans tussen mens en milieu te herstellen. Samenwerking tussen de landen tot wederzijds voordeel.
En als het gaan om een nieuw vaccin: samenwerking tussen alle wetenschappers die zich daarvoor inspannen. Niet honderd met elkaar concurrerende onderzoeksgroepen zoals nu, geen monopolisering van kennis, geen octrooien, geen Big Pharma die van de volksgezondheid een verdienmodel maakt. Corona toont aan dat het kapitalisme overleefd is.
Opmerking van Dwarslezer: In het bovenstaandeartikel wordt uiteraard niet verwezen naar het (niet-)socialisme van de (Nederlandse) PvdA en haar buitenlandse zusterpartijen. De PvdA (en zelfs haar vooroorlogse verschijningsvorm, de SDAP, Sociaal-Democratische ArbeidersPartij) is nooit meer geweest dan een sociaaldemocratische partij, maar op dit moment is het gewoon een ordinaire neoliberale partij, ook al spreekt de gelijkgeschakelde Nederlandse pers nog steeds over de PvdA als "de socialisten".
Helaas zullen er hier en daar nog wel PvdA-leden met socialistische idealen zijn, mensen die hun energie beter op een andere manier zouden kunnen gebruiken.
Een virus is een virus. Het kan gebeuren dat een virus overspringt van dier op mens. Het kan gebeuren dat het een zeer dodelijk en besmettelijk virus is. Maar het tekort aan IC-bedden en IC-verpleegkundigen - dat is kapitalisme.
Bezuinigen om de vorige crisis te betalen en om het aandeel van de rijken in de maatschappelijk geproduceerde rijkdom te vergroten. Bezuiniging op de arbeidsvoorwaarden van het zorgpersoneel. Het opdrijven van de werkdruk. Het ontbreken van onderzoek naar geneesmiddelen tegen een virus als corona. Dat is allemaal kapitalisme.
De uitbraak van SARS in 2002 bracht overal onderzoek naar corona-medicijnen op gang. Maar al snel bouwden regeringen en de grote farmaceuten het onderzoek af: er waren voordeliger investeringen te doen. Dat is kapitalisme.
Corona is wat het is - maar geen vinger uitsteken om besmettingen in de verpleeghuizen en onder arbeidsmigranten te voorkomen - ook dat is kapitalisme
SOCIALISTISCHE GEZONDHEIDSZORG OP PEIL
Dat is in het socialisme anders. In het socialisme zijn de productiemiddelen maatschappelijk bezit, niet om maximale winst te maken voor enkelen, maar om te produceren wat de gewone mensen nodig hebben. Dus in een socialistische economie is de gezondheidszorg op peil, staat het onderzoek naar en de productie van medicijnen ten dienst van het volk, worden vooral zoveel mogelijk maatregelen getroffen om een pandemie effectief te bestrijden: onderzoek naar medicijnen, voldoende bedden en geschoold personeel, echte zorg voor kwetsbare groepen, een gezondheidsorganisatie die op de massa steunt.
ZONDER PARASIETEN
Ook de honderden miljarden waarmee de centrale banken nu staats- en bedrijfsleningen opkopen dienen de grote monopolies: ze houden de rente laag, blazen de beurskoersen omhoog en dienen de beleggers tot zekerheid. Dat is kapitalisme.
Lufthansa krijgt negen miljard euro steun en kondigt aan 22.000 banen te schrappen. Air France-KLM krijgt meer steun en zal ook duizenden banen schrappen. Zo verloopt de concurrentie in het kapitalisme. Om klaar te zijn voor de strijd na de crisis krijgen de grote bedrijven miljarden (zelf betalen ze nauwelijks belasting). De werkers worden niet alleen ontslagen, maar moeten ook die miljarden steun financieren.
In het socialisme is dat anders. Daar is geen klasse van parasieten die de rijkdom uit de maatschappij zuigt en de werkers arm achterlaat. De rijkdom die in het socialisme wordt geproduceerd dient de werkenden. Zonder een klasse van uitbuiters aan de top van de maatschappij kan iedereen een menswaardig leven hebben: een vaste baan, goed onderwijs, gratis zorg, betaalbare woningen. Als de economie klappen krijgt, dan worden de reserves gebruikt voor de mensen die dat het meest nodig hebben.
CONCURRENTIE OF SAMENWERKING
Corona is corona. Maar de manier waarop de concurrentie nu wordt opgedreven dat is kapitalisme. Strijd om mondkapjes, strijd om beademingsmachines, strijd om het vaccin. Strijd om wie de dienst uitmaakt in de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. Het zwartmaken van imperialistische tegenstrevers en zichzelf chauvinistisch op de borst slaan, dat is kapitalisme. Die concurrentie wordt niet alleen met economische en politieke middelen uitgevochten. Uiteindelijk wordt de strijd ook met militaire middelen gevoerd. Elk gewapend conflict draagt het stempel van imperialistische concurrentie.
De VS betaalde farmaceut Sanofi een onbekend bedrag om als eerste van werkzame vaccins voorzien te worden. President Macron protesteerde direct: Sanofi was Frans, waarom zouden de Fransen niet als eersten het vaccin krijgen. Topman Hudson liet weten dat de VS en China meer hun best doen om werkzame vaccins te krijgen, Europa liep achter. Met andere woorden: leg meer geld op tafel. Curevac uit Duitsland werd bijna overgenomen door de VS omdat het aan een kansrijk medicijn werkte. De EU stak snel 80 miljoen euro in het bedrijf om Europa in de concurrentieslag staande te houden. Nederland, Duitsland, Frankrijk en Italië kochten alvast 300 tot 400 miljoen vaccins die farmaceut AtraZeneca wellicht ooit gaat produceren.
Elk groot imperalistisch land of blok wil als eerste een vaccin, niet zozeer vanwege de volksgezondheid, maar vooral om als eerste weer uit de startblokken te kunnen schieten. Trouwens - en ook dat is kapitalisme - alle succesvolle medicijnenonderzoeksgroepen beginnen op universiteiten die met belastinggeld zijn gefinancierd. Zodra er uitzicht is op winst komt de zaak in handen van een farmaceut die er aan gaat verdienen.
Ook dat gaat in het socialisme anders. Socialisme wordt niet gekenmerkt door concurrentie, maar door samenwerking. Samenwerking tussen arbeiders en technici om de productie vooruit te brengen. Samenwerking om de balans tussen mens en milieu te herstellen. Samenwerking tussen de landen tot wederzijds voordeel.
En als het gaan om een nieuw vaccin: samenwerking tussen alle wetenschappers die zich daarvoor inspannen. Niet honderd met elkaar concurrerende onderzoeksgroepen zoals nu, geen monopolisering van kennis, geen octrooien, geen Big Pharma die van de volksgezondheid een verdienmodel maakt. Corona toont aan dat het kapitalisme overleefd is.
Zie meer berichten van «De Rode Morgen» op hun website.
Mail voor een proefabonnement (2 nummers gratis) of een jaarabonnement (€ 16,00 per jaar) naar redactie@rodemorgen.nl.
Opmerking van Dwarslezer: In het bovenstaandeartikel wordt uiteraard niet verwezen naar het (niet-)socialisme van de (Nederlandse) PvdA en haar buitenlandse zusterpartijen. De PvdA (en zelfs haar vooroorlogse verschijningsvorm, de SDAP, Sociaal-Democratische ArbeidersPartij) is nooit meer geweest dan een sociaaldemocratische partij, maar op dit moment is het gewoon een ordinaire neoliberale partij, ook al spreekt de gelijkgeschakelde Nederlandse pers nog steeds over de PvdA als "de socialisten".
Helaas zullen er hier en daar nog wel PvdA-leden met socialistische idealen zijn, mensen die hun energie beter op een andere manier zouden kunnen gebruiken.