In de Verenigde Staten is -met algemene stemmen!- door de Senaat gekozen voor een nationale feestdag ter herdenking van de afschaffing van de slavernij. Dit voorstel moet overigens ook nog goedgekeurd worden door het Huis van Afgevaardigden. Zie de Volkskrant van vandaag.
Is dit een goed teken? NEE, want de slavernij is helemaal niet afgeschaft (ook in Nederland overigens niet). De slavernij is alleen anders van opzet geworden!
Wat is er dan in werkelijkheid gebeurd toen de Noordelijke staten van de VS kozen vóór afschaffing van (wat men beschouwde als) de slavernij, en de Zuidelijke staten tegen, wat uiteindelijk leidde tot een grootschalig militair conflict (het achtergrondthema van de roman Gone with the Wind [Gejaagd door de wind] van Margaret Mitchell).
Wat er gebeurde is dat de (ruwweg) noordelijke helft van de VS geïndustrialiseerd was, zodat het handig was om alleen arbeiders (in werkelijkheid loonslaven!) in te huren op momenten dat ze nodig waren. Bij economische problemen konden die gewoon op straat gezet worden, zodat er ook geen loon betaald hoefde te worden. (Zie voor een impressie daarover de film Modern Times van Charles Chaplin.)
Het Zuiden van de VS was veel minder geïndustrialiseerd, en daar overheersten de grote plantages (met name katoen), waarvoor het hele jaar door slaven nodig waren. Daarom hadden de betreffende staten niets aan de mogelijkheid om hun "personeel" bij economisch slecht weer op straat te zetten.
Ook in Nederland is slavernij nooit weg geweest. Tot begin van de 18e eeuw werden door "Holland" de zuidelijke provincies als kolonies beschouwd, uiteraard niet onder die naam, maar die van Generaliteitslanden. Met name in de kolonie Nederlands Oost-Indië (Indonesië) heeft de slavernij erg lang stand gehouden. En toen Nederland de slavernij daar niet langer kon handhaven, werd -daarin zijn de Nederlandse Roverheden altijd goed geweest- die vervangen door een ander soort slavernij: geschikte gevangenen werden niet langer tot lange gevangenisstraffen veroordeeld, maar tot dwangarbeid in Indonesië. (Lees onder andere hierover het boek Roofstaat, wat iedere Nederlander moet weten van Ewald Vanvugt uit 2016).
Voor binnenlands gebruik bestaat de loonslavernij ook in Nederland nog steeds: arbeiders worden, waar mogelijk, ontslagen en vervangen door machines. De daarvoor halverwege vorige eeuw bedachte werkloosheidsuitkeringen zijn, met dank aan het neoliberalisme, steeds verder verslechterd. Intussen zijn ook nog nieuwe soorten slavernij bedacht, uiteraard met andere namen: denk aan de participatie-slavernij, waarvoor mensen met een minimale bijstandsuitkering werkzaamheden moeten uitvoeren, die eigenlijk door andere mensen met een salaris uitgevoerd zouden moeten worden, die echter ten behoeve van de winstmaximalisatie ontslagen zijn. Denk ook aan de Mantelzorg-slavernij, waarvoor daarvoor niet opgeleide mensen onder druk worden gezet om hun familieleden en buurtgenoten te verzorgen, terwijl daarvoor wel opgeleide mensen "wegbezuinigd" zijn.
Tegenwoordig wordt men in Nederland geacht niet meer te spreken over "slaven", maar over "slaaf gemaakten", een nieuw rookgordijn, want is iemand minder "slaaf" geweest, wanneer zijn (M/V) naam wat langer gemaakt wordt. Is een soep beter dan een "soep gemaakte"?
In dit verband kan het geen kwaad om er nog eens op te wijzen dat de slavernij in de 15e eeuw expliciet goedgekeurd was door de Rooms-Katholieke paus Nicolaas V!
Zie in dit verband ook mijn artikel Over Zwarte Piet, slavernij en ander geneuzel van 21 october 2013.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten