maandag 13 juni 2022

Van consumentenoplossing naar systeemoplossing

Het aanpakken van het klimaatprobleem schreeuwt om radicalere oplossingen. Maar socialistische oplossingen zijn nodig en geen zogenaamd sociaalliberale. Dat werkt niet en zorgt ervoor dat mensen alleen maar sceptischer worden over klimaatbeleid. Voor hen zijn namelijk de lasten, terwijl de rijkere mensen en bedrijven vooral de lusten hebben.

Zo werd het stokpaardje van D66, de warmtepomp, door het kabinet weer van stal gehaald. Vanaf 2026 moeten mensen verplicht bij vervanging van hun cv-ketel een warmtepomp installeren. Mensen worden dus verplicht kosten te maken om -ieder voor zich- een dure warmtepomp aan te schaffen. Heel liberaal natuurlijk en doordat mensen er dan een lening voor af ‘mogen’ sluiten, verkopen sommigen partijen dit als sociaal.

Dit terwijl bedrijven, die verantwoordelijk zijn voor een veel groter deel van de vervuiling, aan alle kanten met belastinggeld juist ‘verleid’ worden tot verduurzaming. Bedrijven die jarenlang winst uitgekeerd hebben aan aandeelhouders. In plaats van die winst te investeren in hoognodige verduurzaming, kunnen zij nu flink geld van de overheid (de belastingbetaler dus) krijgen om schoner te produceren. Ook voor huishoudens is er subsidie beschikbaar, maar dan moet je eerst wel duizenden euro’s uit eigen zak betalen. Hoe oneerlijk kan het zijn?

Het is het zo veel mogelijk individualiseren van een collectief probleem en de échte oorzaken ongemoeid laten. Terwijl als er iets een collectieve oplossing vraagt, dan is dat het klimaatprobleem wel. Dat zou dus ook ons idee zijn: pak het gezamenlijk aan en ga als overheid voorop. Zo deden we dat met het aanleggen van de riolering ook. Dat werd ook niet huishouden voor huishouden betaald en geregeld.

Het kabinet wil ook een vliegtaks voor iedereen. Als je weet dat slechts acht procent van de vliegers verantwoordelijk is voor maar liefst veertig procent van de vluchten, dan is het toch efficiënter én eerlijker om een veelvliegerstaks in te voeren? Dat is ons voorstel. Hoe meer je vliegt, hoe meer je betaalt. Iemand die eens per jaar het vliegtuig neemt voor de zonvakantie is een stuk minder vervuilend dan de veelvliegers. Maar uitgerekend die acht procent veelvliegers zullen weinig voelen van zo’n taks en gewoon door blijven vliegen.

Binnen ons huidige kapitalistische systeem kan het klimaatprobleem niet worden opgelost, omdat de oorzaken niet fundamenteel worden aangepakt. Klimaatrechtvaardigheid vergt een andere economie. Wij hebben de plannen klaarliggen.

Lilian Marijnissen
fractievoorzitter SP

Dit artikel is overgenomen uit de SP-uitgave «Tribune» van juni 2022

Geen opmerkingen: