De andere tragedie («Overpeinzing van Fidel» van 18 juli 2010)

Toen ik op 13 juli een bijeenkomst had met economen van de ICEM [letterlijk: "Onderzoekscentrum voor de Wereldeconomie" - Dwarslezer], vertelde ik hen over de uitstekende documentaire van de Franse regisseur Yann Arthus-Bertrand [link van de documentaire toegevoegd door Dwarslezer] met medewerking van de meest gerenommeerde en best geïnformeerde internationale persoonlijkheden, over een ander verschrikkelijk gevaar voor de menselijke soort, dat zich vóór onze ogen aan het afspelen is: de vernietiging van het milieu.

De documentaire geeft duidelijk en kernachtig het volgende aan:

"In het grote avontuur van het leven op Aarde moet elke soort een rol spelen, heeft elke soort zijn eigen plaats. Geen enkele soort is nutteloos of schadelijk, ze houden elkaar in evenwicht. En daar verschijn jij, de homo sapiens, de intelligente mens, in de geschiedenis. Je profiteert van een fabelachtige erfenis van vier miljard jaar, verstrekt door de Aarde. Je bent maar 200.000 jaar oud, maar je hebt het aangezicht van de wereld al veranderd."

"De uitvinding van de landbouw veranderde onze geschiedenis. Dat was minder dan 10.000 jaar geleden."

"De landbouw was onze eerste grote revolutie. Deze leidde tot de eerste overschotten en tot het ontstaan van steden en beschavingen. De herinneringen aan duizenden jaren van zoeken naar voedsel verdwenen. Nadat het graan de basis was geworden van het leven, verveelvoudigden we het aantal variëteiten en leerden wij ons aan te passen aan onze grond- en klimaatsoorten. Wij zijn net als alle soorten op de Aarde. Onze eerste dagelijkse zorg is onze voeding. Wanneer de grond minder gul is en er watertekorten ontstaan, zijn we in staat wonderbaarlijke inspanningen te leveren om voldoende uit de grond te halen om te kunnen blijven leven."

"De helft van de mensheid bewerkt de grond, voor meer dan driekwart met de hand."

"Zuivere energie. De energie van de zon, gedurende miljoenen jaren opgevangen door miljoenen planten meer dan 100 miljoen jaar geleden. Steenkool. Gas. Vooral echter aardolie."

"In de laatste 60 jaar is de wereldbevolking bijna verdrievoudigd. En meer dan twee miljard mensen zijn naar de steden getrokken."

"New York, de eerste megalopolis van de wereld, is het symbool van de uitbuiting van de energie die de Aarde aan het menselijke genie verschaft. De handarbeid van miljoenen immigranten, de energie uit de steenkool, de onmisbare kracht van de aardolie. De Verenigde Staten waren de eersten om gebruik te maken van de fenomenale, revolutionaire kracht van het 'zwarte goud'. Op het platteland vervingen de machines de mensen. Een liter aardolie levert evenveel energie op als 100 paar handen in 24 uur."

"Er wordt voldoende graan geproduceerd om 2 miljard mensen te voeden. Maar veel van dat graan wordt niet gebruikt om mensen te voeden. Hier en in andere geïndustrialiseerde landen wordt het omgezet in veevoer of in biobrandstof."

"Zo ver als het oog reikt zit er kunstmest onder de grond en plastic erboven. De broeikassen van Almeria, Spanje, zijn de groentetuin van Europa. Een stad van groente van uniforme grootte wacht dag na dag op honderden vrachtwagens die deze naar de supermarkten van het continent vervoeren. Hoe ontwikkelder een land is, des te meer vlees wordt door zijn bewoners geconsumeerd. Hoe kan de wereldvraag bevredigd worden zonder de toevlucht te nemen tot veehouderijen als concentratiekampen? Elke keer sneller. Net zoals de levenscyclus van het vee, dat misschien wel nooit een wei gezien heeft."

"In deze veehouderijen met miljoenen stuks vee, groeit geen enkel sprietje gras. Een vloot vrachtwagens voert uit elke hoek van het land tonnen graan, soja-voer en proteïnekorrels aan, die worden omgezet in tonnen vlees. Het resultaat is dat er 100 liter water nodig is om één kilo aardappels te produceren, 4.000 liter voor één kilo rijst en 13.000 liter voor één kilo vlees. Zonder dan nog te praten over de aardolie die wordt opgebrand bij de productie en het transport."

"We weten dat het einde van de goedkope aardolie dichtbij is, maar we weigeren dat te geloven."

"Los Angeles. In deze stad,  die zich over meer dan 100 kilometer uitstrekt, is het aantal auto's bijna even hoog als het aantal inwoners."

"De dag lijkt er slechts op een bleke afspiegeling van de nachten die de stad veranderen in een hemel vol sterren."

"Overal graven en delven de machines, ontrukken ze aan de aarde de stukken ster die vanaf het begin van haar schepping in de diepte begraven waren... De delfstoffen."

"...80% van deze minerale rijkdom wordt door 20% van de wereldbevolking verbruikt. Vóór het einde van deze eeuw zal de mijnbouw bijna alle reserves van de planeet opgemaakt hebben."

"Sedert 1950 is de wereldhandel vertwintigvoudigd; 90% van de handel gaat over zee. Vijfhonderd miljoen containers worden elk jaar vervoerd naar de grootste verbruikscentra..."

"Sedert 1950 is de visvangst tot het vijfvoudige toegenomen, van 18 tot 100 miljoen ton per jaar. Duizenden fabrieksschepen zijn de oceanen aan het leegvissen. Drie kwart van de visgebieden zijn uitgeput of dreigen dat te worden."

"Vijfhonderd miljoen mensen wonen in de woestijngebieden van de aarde, meer dan de totale bevolking van Europa."

"Israel veranderde de woestijn in landbouwgrond. Ofschoon deze gebieden nu druppelsgewijs geïrrigeerd worden, neemt het waterverbruik nog steeds toe, op gelijke voet met de export."

"De ooit machtige rivier Jordaan is nu nog maar een beek; zijn water is naar de supermarkten van de hele wereld gevlogen in kisten fruit en groente."

"India loopt het risico het land te worden dat in de komende eeuw het meest zal lijden onder watertekorten. De grootschalige irrigatie heeft haar groeiende bevolking gevoed en in de laatste 50 jaar zijn er 21 miljoen putten geslagen."

"Las Vegas is in een woestijn gebouwd. Daar wonen nu miljoenen mensen en elke maand komen er duizenden bij. Zijn inwoners behoren tot de grootste waterverbruikers van de wereld."

"Palm Springs is ook een woestijnstad met tropische begroeiing en luxe golfterreinen. Hoelang zal deze luchtspiegeling nog blijven bloeien? De Aarde kan hem niet onderhouden."

"De Colorado, die deze steden voorziet van water, is een van de rivieren die al niet meer in de zee uitkomen."

"Vóór 2025 zou waterschaarste al twee miljard mensen kunnen treffen."

"Alles wat leeft is aan elkaar gekoppeld: water, lucht, aarde, bomen."

"De oerbossen bieden een leefgebied voor drie kwart van de biodiversiteit van deze planeet, dat wil zeggen, van al het leven op Aarde."

"... in slechts 40 jaar is het grootste regenwoud van de wereld, het Amazone-gebied, 20% kleiner geworden. Daar is het vervangen door veehouderijen of soja-boerderijen. 95% van deze soja wordt in Europa en Azië gebruikt als voer voor vee en pluimvee. Zo wordt een bos omgezet in vlees."

"Meer dan twee miljard mensen, bijna een derde van de wereldbevolking, is nog afhankelijk van steenkool. In Haïti, een van de armste landen van de wereld, is de steenkool een van de belangrijkste consumptiegoederen van de bevolking."

"Op de heuvels van Haïti is nog maar 2% van de bossen over..."

"Elke week groeit de bevolking van de steden op de wereld met meer dan een miljoen mensen. Een van elke zes personen leeft tegenwoordig in een onzekere, ongezonde en overbevolkte omgeving zonder toegang tot zijn dagelijkse levensbehoeften zoals water, riolering, electriciteit. De honger is zich opnieuw aan het verspreiden en treft nu bijna één miljard mensen. Op de hele aarde strijden de armen om te overleven, terwijl wij blijven graven naar grondstoffen zonder welke we niet meer kunnen leven."

"Onze activiteiten zorgen ervoor dat gigantische hoeveelheden CO2 vrijkomen. Zonder dat we dat beseffen hebben we, molecule voor molecule, het klimatologische evenwicht van de aarde beïnvloed."

"De ijskap van het Noordpoolgebied smelt tengevolge van de opwarming van de aarde. De ijslaag is in 40 jaar tijds 40% van zijn dikte kwijtgeraakt. In de zomer neemt zijn oppervlak jaar na jaar meer af en het zou tegen 2030 in de zomermaanden kunnen verdwijnen. Sommigen hebben het al over 2015."

"Tegen 2050 zou een kwart van de op aarde levende soorten met uitsterven bedreigd kunnen zijn."

"... aangezien Groenland snel opwarmt, stroomt het zoetwater van een heel continent in het zoute water van de oceanen."

"Het ijs van Groenland bevat 20% van al het zoetwater van de planeet. Als dat smelt, zal het zeepeil ongeveer zeven meter stijgen. De atmosfeer van onze planeet is een ondeelbaar geheel. Het is een goed dat wij allen met elkaar delen."

"In Groenland verschijnen meren in het landschap. De ijskap is aan het smelten met een snelheid die zelfs de grootste pessimisten 10 jaar geleden niet hadden kunnen voorzien. Meer en meer door gletsjers gevoede rivieren voegen zich samen en komen aan de oppervlakte. Vroeger werd gedacht dat dat water diep in het ijs zou bevriezen. Het stroomt echter onder het ijs door en neemt de ijslaag mee naar de zee, waar ze afbreekt en in ijsbergen verandert."

"De toename van het water door verwarming veroorzaakte, alleen in de 20e eeuw al, een verhoging van het waterpeil van 20 cm. Alles wordt instabiel. De koraalriffen zijn uiterst gevoelig voor zelfs de kleinste verandering van de watertemperatuur; 30% is al verdwenen. Zij vormen een essentiële schakel in de keten van de soorten."

"Als het zeepeil steeds sneller blijft stijgen, wat zal er dan gebeuren met de grote steden, zoals Tokyo, de dichtstbevolkte stad van de wereld?"

"... in Siberië, en in veel delen van de wereld, is het zo koud dat de ondergrond voortdurend bevroren is. Dat verschijnsel is bekend als 'permafrost'. Onder deze oppervlakte ligt een klimatologische tijdbom: methaangas, een meer dan twintig maal krachtiger broeikasgas dan CO2. Wanneer de 'permafrost' ontdooit, zal het vrijgekomen methaangas ervoor kunnen zorgen dat het broeikaseffect uit de hand loopt met gevolgen die niemand kan voorspellen."

"Twintig procent van de wereldbevolking verbruikt 80% van de natuurlijke bronnen van de wereld."

"De wereld spendeert twaalf maal meer geld aan militaire kosten dan aan hulp aan ontwikkelingslanden."

"Dagelijks sterven er vijfduizend personen door het drinken van vervuild water, één miljard mensen heeft niet de beschikking over drinkwater."

"Bijna één miljard mensen lijden honger."

"Meer dan 50% van het op de wereld verhandelde graan wordt gebruikt voor veevoeder of biobrandstof."

"De soorten sterven duizend maal sneller uit dan natuurlijk zou zijn."

"Drie kwart van de visserijgebieden zijn helemaal of gedeeltelijk uitgeput, of nemen gevaarlijk snel af."

"De gemiddelde temperatuur is de laatste 15 jaar hoger geweest dan ooit is geregistreerd."

"De ijskap is 40% dunner dan 40 jaar geleden."

In de laatste minuten van de documentaire verzacht regisseur Yann Arthus-Bertrand zijn toon door enkele positieve ontwikkelingen te prijzen in sommige landen, die hij zich gedwongen voelde te vernoemen, zonder te willen beledigen of kwetsen.

Zijn slotwoorden luidden: 

"Het is tijd om ons te verenigen. Het is niet belangrijk wat geweest is, maar wat er nog is. We beschikken nog over de helft van de bossen van de wereld, duizenden rivieren, meren en gletsjers,en nog duizenden succesvolle soorten.

We weten nu dat er oplossingen zijn. We hebben allemaal de kracht om te veranderen. Waar wachten we dan op?

Het is aan ons om te schrijven wat er nu volgt. Aan ons samen!"

Het onderwerp waaraan ik het grootste deel van mijn inspanningen heb gewijd, vormt een probleem dat elke dag ernstiger wordt. Ik bedoel het dreigende gevaar van een oorlog die de laatste zou zijn uit de prehistorie van onze soort, en waaraan ik vanaf 1 juni negen «Overpeinzingen» heb gewijd.

Het is niet verrassend dat 99,9% van de mensen de hoop koesteren dat het gezonde verstand zal zegevieren.

Helaas zie ik, door alle elementen van de realiteit die ik waarneem, zelfs niet de geringste mogelijkheid dat dat zo zal zijn.

Daarom denk ik dat het veel praktischer zal zijn als onze volkeren zich erop voorbereiden om aan deze realiteit het hoofd te bieden. Dat zal onze enige hoop zijn.

De Iraniërs hebben dat inderdaad gedaan, zoals wij dat in october 1962 deden, toen we ervoor kozen ons terug te trekken in plaats van onze vlag te strijken.

Gisteren ging het net als nu, door het toeval en niet door de verdiensten of de individuele geschiedenis van ieder van ons.

Het nieuws dat we elke dag uit Iran krijgen, wijkt geen millimeter af van de door hen aangegeven positie om hun legitieme rechten op vrede en ontwikkeling te ondersteunen, met een nieuw element: ze zijn er inmiddels in geslaagd 20 kilo voor 20% verrijkt uranium te produceren, voldoende voor het bouwen van een kernbom, wat degenen die al lang geleden besloten het land aan te vallen alleen nog maar gekker zal maken. Die analyse heb ik op vrijdag 16 juli besproken met onze ambassadeurs.

Obama zal die beslissing niet kunnen veranderen, en hij heeft ook nog geen enkele aanwijzing gegeven dat hij dat zou willen.

Origineel gepubliceerd door CubaDebate - vertaald door Dwarslezer