Toen ik in de jaren 1960 op de Middelbare School zat (ja, toen was ik nog wat jonger dan nu), was het Nederlandse onderwijs duidelijk ingedeeld: kleuterschool en lagere school voor zowat iedereen. Na de lagere school had je voor kinderen die écht niet door mochten leren van hun ouders (of het niet konden?) het (al zei 'iedereen' DE) VGLO (Voortgezet Lager Onderwijs), waarop ze de laatste jaren van hun leerplicht konden volmaken.
Voor de anderen was er de Ambachtsschool, die officieel LTS (Lagere Technische School) heette en voor meisjes de Huishoudschool; de MULO (officieel ULO, Uitgebreid Lager Onderwijs), die -zoals ik het nu inschat- een beetje op het niveau van de huidige HAVO komt maar dan met een breed vakkenpakket voor iedereen.
Voor mensen die wat meer in hun mars hadden (of wier ouders tot de hogere klasse behoorden) was er de HBS (Hogere Burgerschool), een soort Atheneum maar dan ook met een breed vakkenpakket voor iedereen en het Gymnasium (lijkt een beetje op het huidige Gymnasium, maar dan eveneens met een breed pakket voor iedereen). En voor meisjes was er dan nog de MMS (Middelbare Meisjesschool), een soort kruising van huishoudschool en HBS.
Degenen die doorleerden (ULO, HBS, MMS, Gymnasium) hadden tot in het laatste jaar van hun middelbare schooltijd de gelegenheid om na te denken over wat ze daarna wilden gaan doen of studeren. Het was, kortom, niet zoals nu: kinderen moeten nu al als ze ± 14 zijn - een leeftijd waarop ze eigenlijk nog moeten spelen en zich misschien verwonderen over hun eerste verliefdheid - een 'profiel' kiezen (dat is héél iets anders dan in de jaren '70 en '80, want toen moest je een 'pakket' kiezen), dat met een beetje pech al bepalend is voor de rest van hun leven.
Toen (ik ben weer terug in de jaren '60) kwam ineens vanuit Den Haag het idee dat het Nederlandse onderwijsstelsel hopeloos verouderd was. Er moest iets nieuws komen, iets fantastisch, het Mammoetstelsel. Dit zou ineens iedereen gelijke kansen bieden, want het was geweldig goed opgezet.
Er kwamen brochures met daarin afbeeldingen van een soort schoolgebouw (dat overigens meer op een bedenksel van Escher leek) met overal trapjes en loopbruggen, want je kon zo van het ene schooltype naadloos overstappen naar het andere, zodat je te allen tijde het onderwijs zou kunnen volgen dat het beste bij je paste.
Het werkte (uiteraard) niet, zoals er tenslotte maar heel weinig werkt wat door de nitwits in Den Haag wordt uitgedacht. De naadloze overstap werkt net zoiets als de naadloze aansluiting van het Openbaar Vervoer: je komt met de ene trein aan, je rent je de longen uit het lijf en juist op het moment dat je de trap op bent van het perron van waaraf je verder moet zie je de deuren van je aansluitende verbinding dichtgaan.
Zoals het hoge ambtenaren op ministeries betaamt (ze moeten tenslotte bewijzen dat ze niet gemist kunnen worden) blijven ze maar plannetjes bedenken om het onderwijs te verbeteren (dat is een Haagse uitdrukking voor 'veranderen'). Dit gebeurt trouwens ook op andere ministeries (ik hoef maar de frequente 'verbeteringen' in het belastingstelsel te vermelden).
De MAVO en het LBO (Lager Beroepsonderwijs) zijn onlangs samengevoegd tot het MVBO, omdat het LBO kennelijk een slechte naam had. Het was natuurlijk te verwachten, dat er van het MVBO ook niet veel terecht zou komen, en de problemen zijn dan ook niet van de lucht. Er wordt wat gegoocheld met lessen in het Engels (en niet alleen in het universitair of hoger beroeps onderwijs) en verder is het vooral een heleboel geneuzel, dat vermoedelijk vooral bedoeld is om nog meer te kunnen bezuinigen op het onderwijs...
Titels als Drs zijn afgeschaft en ineens wordt iedereen die een studie gevolgd heeft een Master of Bachelor (zou je dan nog wel mogen trouwen?) En aangezien iedereen met een dergelijke Engelstalige titel automatisch een hele Piet(a) is, hebben ze nu in Den Haag bedacht dat het HBO best wat ingekrompen mag worden. Daar willen ze nu gaan experimenteren met een HBO van 2 jaar. Als je zo'n studie hebt afgerond, krijg je een "Associate Degree" (dát heb ik vandaag gelezen in NRC/Handelsblad). Dat hebben ze waarschijnlijk bedacht omdat ze dan Bush niet meer zoveel hoeven uit te leggen, wanneer Balk weer een keertje diens schoenen mag komen likken. Staatssecretaris Trutte denkt echter ook aan een alternatieve titel, "Foundation degree", een funderingsgraad dus - dat geeft vermoedelijk het niveau van die nieuwe mini-HBO-opleiding aan: na voltooiing mag je in de bouw fundamenten bouwen.
Wanneer over een paar jaar de Nederlanders nog kunnen lezen, wordt het misschien weer tijd om nog eens een nieuwe taalverziekingscommissie in te stellen, die weer een jaar of 20 geld over de balk mag smijten om deze termen in te passen in een nog zinlozere 'nieuwe spelling' dan het huidige wangedrocht.
En dit is ongetwijfeld allemaal in het kader (net zoals de verkorting -en drastische verlaging- van de studiebeurzen de laatste jaren) van het doelgericht mensen opleiden voor een beroep, maar ook niet meer dan dat. Het is tenslotte alleen maar lastig wanneer mensen ook nog eens nadenken.
Zou er in Den Haag misschien iemand zitten die Brave New World van Aldous Huxley gelezen heeft? Dat belooft dan nog wat!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten